પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ કોમ્પોનન્ટ મેન્યુફેક્ચરિંગ સ્કીમને મંજૂરી આપી હતી, જેમાં ભારતને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ સપ્લાય ચેઇનમાં શ્રેષ્ઠ બનાવવા માટે રૂ. 22,919 કરોડનાં ભંડોળ સાથે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.

આ યોજનાનો ઉદ્દેશ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ કોમ્પોનન્ટ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઇકોસિસ્ટમમાં મોટા પાયે રોકાણ (વૈશ્વિક/સ્થાનિક) આકર્ષીને, ક્ષમતા અને ક્ષમતાઓ વિકસાવીને સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધન (ડીવીએ)માં વધારો કરીને અને ગ્લોબલ વેલ્યુ ચેઇન્સ (જીવીસી) સાથે ભારતીય કંપનીઓને સંકલિત કરીને મજબૂત ઘટક ઇકોસિસ્ટમ વિકસાવવાનો છે.

લાભો:

આ યોજનામાં રૂ. 59,350 કરોડનું રોકાણ આકર્ષવાની કલ્પના કરવામાં આવી છે, જેના પરિણામે રૂ. 4,56,500 કરોડનું ઉત્પાદન થશે તથા તેનાં કાર્યકાળ દરમિયાન 91,600 વ્યક્તિઓને પ્રત્યક્ષ રોજગારી અને ઘણી પરોક્ષ રોજગારીનું સર્જન થશે.

આ યોજનાની મુખ્ય વિશેષતાઓઃ

1. આ યોજના વિવિધ કેટેગરીના કમ્પોનન્ટ્સ અને પેટા-એસેમ્બલીઓ માટે વિશિષ્ટ વિકલાંગતાઓને દૂર કરવા માટે તૈયાર કરવામાં આવેલા ભારતીય ઉત્પાદકોને વિભિન્ન પ્રોત્સાહનો પ્રદાન કરે છે, જેથી તેઓ ટેકનોલોજીકલ ક્ષમતાઓ પ્રાપ્ત કરી શકે અને વ્યાપક અર્થતંત્ર હાંસલ કરી શકે. આ યોજના હેઠળ આવરી લેવાયેલા લક્ષિત સેગમેન્ટ અને ઓફર કરવામાં આવેલા પ્રોત્સાહનોની પ્રકૃતિ નીચે મુજબ છેઃ

ii. આ યોજનાનો સમયગાળો છ (6) વર્ષ છે, જેમાં એક (1) જસ્ટેશન (શરૂઆતથી લઈને ઉત્પાદન સુધીનો સમય)નો સમયગાળો છે.

iii. પ્રોત્સાહનના ભાગની ચુકવણી રોજગાર લક્ષ્યોની સિદ્ધિ સાથે જોડાયેલી છે.

પાર્શ્વભાગ:

ઇલેક્ટ્રોનિક્સ એ વૈશ્વિક સ્તરે સૌથી વધુ વેપાર અને સૌથી ઝડપથી વિકસતા ઉદ્યોગોમાંનો એક છે અને તે વૈશ્વિક અર્થતંત્રને આકાર આપવામાં અને દેશના આર્થિક અને તકનીકી વિકાસને આગળ વધારવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવશે તેવી અપેક્ષા છે. ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અર્થતંત્રના તમામ ક્ષેત્રોમાં વ્યાપ્ત હોવાથી તેનું આર્થિક અને વ્યૂહાત્મક મહત્વ છે. ભારત સરકારની વિવિધ પહેલો સાથે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં છેલ્લા દાયકામાં નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. ઇલેક્ટ્રોનિક ચીજવસ્તુઓનું સ્થાનિક ઉત્પાદન નાણાકીય વર્ષ 2014-15માં રૂ.1.90 લાખ કરોડથી વધીને નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં રૂ.9.52 લાખ કરોડ થયું છે, જે 17 ટકાથી વધારે સીએજીઆર છે. ઇલેક્ટ્રોનિક ચીજવસ્તુઓની નિકાસ પણ નાણાકીય વર્ષ 2014-15માં રૂ.0.38 લાખ કરોડથી વધીને નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં રૂ.2.41 લાખ કરોડ થઈ છે, જે 20 ટકાથી વધુની સીએજીઆર છે.

AP/IJ/GP/JD