મહા કુંભ મેળો, આસ્થા અને પરંપરાનો પવિત્ર સંગમ છે, જે વિશ્વના સૌથી મોટા શાંતિપૂર્ણ મેળા તરીકે ઊભો છે, જેનાં મૂળિયા ભારતના આધ્યાત્મિક અને સાંસ્કૃતિક વારસામાં રહેલાં છે. આ મહત્વપૂર્ણ ઘટના 13 જાન્યુઆરીથી 26 ફેબ્રુઆરી, 2025 સુધી ઘટી હતી, જે આધ્યાત્મિક જ્ઞાન પ્રાપ્તિ માટે શાશ્વત માનવ શોધનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ તહેવાર તેના ઊંડા દાર્શનિક મહત્વ અને જીવંત સાંસ્કૃતિક અભિવ્યક્તિઓ માટે જાણીતો છે, જે ભક્તિ, જ્ઞાન અને એકતાની સામૂહિક ઉજવણી માટે લાખો લોકોને એકસાથે લાવે છે.

યુવા માનસને આ પવિત્ર પરંપરાના હાર્દને કલાત્મક રીતે અન્વેષણ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, શિક્ષણ મંત્રાલયના શાળા શિક્ષણ અને સાક્ષરતા વિભાગ (એમઓઇ) એ મહા કુંભ મેળા 2025 ની થીમ પર દેશભરમાં અખિલ ભારતીય ડ્રોઇંગ એન્ડ પેઇન્ટિંગ સ્પર્ધાનું આયોજન કર્યું હતું. આ સ્પર્ધા દેશભરમાં કેન્દ્રીય વિદ્યાલયો, નવોદય વિદ્યાલયો અને સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ સેકન્ડરી એજ્યુકેશન સંલગ્ન શાળાઓમાંથી ધોરણ 6થી 8ના વિદ્યાર્થીઓ માટે યોજવામાં આવી હતી. આ સ્પર્ધાનું આયોજન ભવ્ય મહા કુંભ, દિવ્ય મહા કુંભ અને એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત એમ ત્રણ થીમ હેઠળ કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં મૌલિકતા અને સર્જનાત્મકતા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. તેનો ઉદ્દેશ્ય વિદ્યાર્થીઓને આ કાર્યક્રમના આધ્યાત્મિક અને સાંસ્કૃતિક મહત્વ તેમજ ભારતની સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક પરંપરાઓ અને મૂલ્યોને સમજવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવાનો હતો, જેથી વિવિધતામાં એકતાની ભાવનાની કદર કરી શકાય અને ઉજવણી કરી શકાય. પરિણામ 24 માર્ચ 2025 ના રોજ જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.

આ સ્પર્ધામાં વિદ્યાર્થીઓએ વ્યાપક પ્રમાણમાં ભાગ લીધો હતો, જેમાં 1040 કેન્દ્રીય વિદ્યાલયોના કુલ 39,840 વિદ્યાર્થીઓ, 404 નવોદય વિદ્યાલય શાળાઓના 26,398 વિદ્યાર્થીઓ અને 1,000 સીબીએસઈ શાળાઓના 2,887 વિદ્યાર્થીઓ સામેલ થયા હતા. રાષ્ટ્રીય સ્તરની સ્ક્રિનિંગ માટે કેવીએસ, એનવીએસ અને સીબીએસઇના નોડલ અધિકારીઓ મારફતે એન્ટ્રીઓ પ્રાપ્ત કરવામાં આવી હતી. બે તબક્કામાં શ્રેષ્ઠ એન્ટ્રીની પસંદગી કરવામાં આવી હતી, એટલે કે, પ્રાથમિક સ્તરની એન્ટ્રીની પસંદગી નોડલ અધિકારીઓ દ્વારા તેમની પોતાની સ્ક્રિનિંગ કમિટી દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને બીજા સ્તરની એન્ટ્રીઓનું મૂલ્યાંકન, રેકોર્ડિંગ અને એનસીઇઆરટી દ્વારા સ્ક્રિનિંગ કમિટી હેઠળ અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું.

રોકડ ઇનામો અને પ્રમાણપત્રો માટે ડ્રોઇંગ અને પેઇન્ટિંગ બંને કેટેગરીમાં વિજેતાઓની પસંદગી કરવામાં આવી હતી. દરેક કેટેગરી માટે પ્રથમ ઇનામ રૂ. 15,000 છે, જેમાં બીજા અને ત્રીજા ઇનામ અનુક્રમે રૂ. 10,000 અને રૂ. 7,000 છે. બંને કેટેગરીમાં સર્ટિફિકેટ અને ગિફ્ટ હેમ્પર્સ સહિત દસ આશ્વાસન ઇનામો પણ આપવામાં આવે છે.

મહા કુંભ મેળા 2025 ની થીમ પર અખિલ ભારતીય ડ્રોઇંગ એન્ડ પેઇન્ટિંગ સ્પર્ધામાં દરેક કેટેગરીમાં એવોર્ડ અને ઇનામોની સૂચિ

દસ આશ્વાસન ઇનામો દરેકમાં પ્રમાણપત્ર અને ગિફ્ટ હેમ્પરનો સમાવેશ થાય છે

મહા કુંભ મેળા 2025 પર અખિલ ભારતીય ડ્રોઇંગ એન્ડ પેઇન્ટિંગ સ્પર્ધાએ યુવા દિમાગ માટે આ કાલાતીત પરંપરાના તેમના અર્થઘટનને સર્જનાત્મક રીતે વ્યક્ત કરવા માટેના એક મંચ તરીકે કામ કર્યું છે. #NEP2020 કલ્પના કર્યા મુજબ, સાંસ્કૃતિક જાગૃતિ અને કલાત્મક અભિવ્યક્તિ સર્વગ્રાહી શિક્ષણનું અભિન્ન અંગ છે અને આ ઉભરતા કલાકારોએ તેમની સર્જનાત્મકતા દ્વારા આનું ઉદાહરણ પૂરું પાડ્યું છે.