"મેક-ઇન-ઇન્ડિયા આપણી રાષ્ટ્રીય સુરક્ષામાં એક આવશ્યક ઘટક છે અને તેણે ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન આતંકવાદ સામે ભારતની અસરકારક કાર્યવાહીમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી," સંરક્ષણ મંત્રી શ્રી રાજનાથ સિંહે ઉદ્યોગપતિઓને જણાવ્યું છે કે, એડવાન્સ્ડ મીડિયમ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ (AMCA) પ્રોગ્રામ એક્ઝિક્યુશન મોડેલ દ્વારા, ખાનગી ક્ષેત્રને પ્રથમ વખત જાહેર ક્ષેત્રની કંપનીઓ સાથે મેગા સંરક્ષણ પ્રોજેક્ટમાં ભાગ લેવાની તક મળશે.  જે સ્વદેશી સંરક્ષણ ક્ષમતાઓને વધુ મજબૂત બનાવશે. તેઓ 29 મે, 2025ના રોજ નવી દિલ્હીમાં કોન્ફેડરેશન ઓફ ઇન્ડિયન ઇન્ડસ્ટ્રી (CII) વાર્ષિક વ્યાપાર સમિટના ઉદ્ઘાટન પૂર્ણ કાર્યક્રમને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા.

સંરક્ષણ મંત્રીએ AMCA કાર્યક્રમના અમલીકરણ મોડેલને ભારતમાં પાંચમી પેઢીના ફાઇટર એરક્રાફ્ટ બનાવવા માટે એક બોલ્ડ અને નિર્ણાયક પગલું ગણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે તે સ્થાનિક એરોસ્પેસ ક્ષેત્રને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જશે. શ્રી રાજનાથ સિંહે કહ્યું કે AMCA પ્રોજેક્ટ હેઠળ, પાંચ પ્રોટોટાઇપ વિકસાવવાની, ત્યારબાદ શ્રેણીબદ્ધ ઉત્પાદનની યોજના છે. મેક-ઇન-ઇન્ડિયા કાર્યક્રમના ઇતિહાસમાં આ એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે.

ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન મેક-ઇન-ઇન્ડિયાની સફળતા પર પ્રકાશ પાડતા, શ્રી રાજનાથ સિંહે કહ્યું કે જો દેશે તેની સ્વદેશી સંરક્ષણ ક્ષમતાઓને મજબૂત ન બનાવી હોત, તો ભારતીય સશસ્ત્ર દળો પાકિસ્તાન અને પાકિસ્તાન કબજા હેઠળના કાશ્મીરમાં આતંકવાદ સામે અસરકારક કાર્યવાહી કરી શક્યા ન હોત. તેમણે મેક-ઇન-ઇન્ડિયાને સુરક્ષા અને સમૃદ્ધિ માટે મહત્વપૂર્ણ ગણાવ્યું અને કહ્યું કે ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન સ્વદેશી પ્રણાલીઓના ઉપયોગથી સાબિત થયું છે કે દેશ દુશ્મનના કોઈપણ કવચને ભેદવાની શક્તિ ધરાવે છે. તેમણે કહ્યું કે દેશે આતંકવાદીઓના ઠેકાણાઓ અને તેમના લશ્કરી દળોનો નાશ કર્યો છે. આપણો દેશ ઘણું બધું કરી શક્યો હોત, પરંતુ દેશે શક્તિ અને સંયમનાં સંકલનનું એક મહાન ઉદાહરણ રજૂ કર્યું છે.

સંરક્ષણ મંત્રીએ કહ્યું કે ભારતે આતંકવાદ સામે તેની વ્યૂહરચના અને પ્રતિભાવને ફરીથી વ્યાખ્યાયિત અને સુધાર્યો છે અને પાકિસ્તાનને સમજાયું છે કે આતંકવાદનો વ્યવસાય ચલાવવો ખર્ચ-અસરકારક નથી, પરંતુ તેને તેના માટે ભારે કિંમત ચૂકવવી પડી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતે પાકિસ્તાન સાથે તેના જોડાણ અને વાતચીતનો અવકાશ ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કર્યો છે અને હવે વાતચીત ફક્ત આતંકવાદ અને પાકિસ્તાન કબજા હેઠળના કાશ્મીર પર જ હશે.

શ્રી રાજનાથ સિંહે ફરીથી સ્પષ્ટ કર્યું કે પાકિસ્તાન કબજા હેઠળનું કાશ્મીર ભારતનો એક ભાગ છે અને ભૌગોલિક અને રાજકીય રીતે અલગ થયેલા લોકો વહેલા કે મોડા સ્વેચ્છાએ ભારત પાછા ફરશે. તેમણે કહ્યું કે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વ હેઠળની સરકાર એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારતના તેના સંકલ્પ પ્રત્યે પ્રતિબદ્ધ છે. પાકિસ્તાન કબજા હેઠળના કાશ્મીરના મોટાભાગના લોકો ભારત સાથે ગાઢ સંબંધો ધરાવે છે. એવા થોડા જ લોકો છે જેમને ગેરમાર્ગે દોરવામાં આવ્યા છે. પાકિસ્તાન કબજા હેઠળનું કાશ્મીર કાશ્મીરમાં રહેતા આપણા ભાઈઓ અને બહેનોની સ્થિતિ વીર યોદ્ધા મહારાણા પ્રતાપના નાના ભાઈ શક્તિસિંહ જેવી જ છે. અલગ થયા પછી પણ, મોટા ભાઈનો તેમના નાના ભાઈ પર વિશ્વાસ અને શ્રદ્ધા અકબંધ રહે છે અને તેઓ કહે છે: ‘तब कुपंथ को छोड़ सुपथ पर स्वयं चला आएगा। मेरा ही भाई है, मुझसे दूर कहाँ जायेगा। સંરક્ષણ મંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સરકારે નીતિગત સ્પષ્ટતા, સ્વદેશીકરણ, આર્થિક સુગમતા અને વ્યૂહાત્મક સ્વાયત્તતાને પ્રાથમિકતા આપી છે અને આ પ્રયાસોની સફળતા ત્યારે જ સુનિશ્ચિત થઈ શકે છે, જ્યારે નવીનતાઓ, ઉદ્યોગસાહસિકો અને ઉત્પાદકો સહિત તમામ હિસ્સેદારો આ રાષ્ટ્રીય મિશનમાં મજબૂત ભાગીદાર બને. તેમણે ભારતીય ઉદ્યોગને કોર્પોરેટ હિત કરતાં રાષ્ટ્રીય હિત પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા હાકલ કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે જો કોર્પોરેટ હિતોનું રક્ષણ કરવું તમારું કર્મ છે, તો રાષ્ટ્રીય હિતોનું રક્ષણ કરવું એ તમારો ધર્મ છે.

'વિશ્વાસનું નિર્માણ અને ભારત પ્રથમ' પરિષદની થીમ પર પોતાના વિચારો શેર કરતા શ્રી રાજનાથ સિંહે કહ્યું કે તે ખૂબ જ ગર્વની વાત છે કે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં દેશ ચોથી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની છે. તેમણે કહ્યું કે આ ફક્ત અર્થતંત્રના કદમાં વધારો થવાનો સંકેત નથી. તે ફક્ત વિશ્વ વિશે નથી, તે દેશ પર વિશ્વના વધતા વિશ્વાસ અને આપણામાં તેના વિશ્વાસ વિશે છે. આજે, દેશ ફક્ત સંરક્ષણ ટેકનોલોજીનો ગ્રાહક નથી, પરંતુ તેનો ઉત્પાદક અને નિકાસકાર પણ બન્યો છે. જ્યારે દુનિયા ઉચ્ચ કક્ષાની સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ માટે આપણી પાસે આવે છે, ત્યારે તે ફક્ત બજારનો સંકેત નથી, તે આપણી ક્ષમતા પ્રત્યેનો આદર છે.”

સંરક્ષણ મંત્રીએ ભારતની વિકાસ યાત્રામાં સંરક્ષણ ક્ષેત્ર દ્વારા ભજવવામાં આવતી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો, છેલ્લા દાયકામાં સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલી પહેલને કારણે મળેલી સિદ્ધિઓનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે 10-11 વર્ષ પહેલાં, આપણું સંરક્ષણ ઉત્પાદન લગભગ રૂ. 43,000 કરોડ હતું. આજે, તે રૂ. 1,46,000 કરોડના રેકોર્ડ આંકડાને પાર કરી ગયું છે. જેમાં ખાનગી ક્ષેત્ર રૂ. 32,000 કરોડથી વધુનું યોગદાન આપી રહ્યું છે. 10 વર્ષ પહેલાં 600-700 કરોડ રૂપિયાની સંરક્ષણ નિકાસ આજે 24000 કરોડ રૂપિયાના રેકોર્ડ આંકડાને વટાવી ગઈ છે. શસ્ત્રો, સિસ્ટમ્સ, સબ-સિસ્ટમ્સ, ઘટકો અને સેવાઓ લગભગ 100 દેશોમાં પહોંચી રહી છે. સંરક્ષણ ક્ષેત્ર સાથે સંકળાયેલા 16000થી વધુ MSME સપ્લાય ચેઇનની કરોડરજ્જુ બની ગયા છે. આ કંપનીઓ દેશની આત્મનિર્ભરતાને મજબૂત બનાવી રહી છે, પરંતુ લાખો લોકોને રોજગાર પણ આપી રહી છે.

શ્રી રાજનાથ સિંહે કહ્યું કે આજે દેશ ફક્ત ફાઇટર એરક્રાફ્ટ અને મિસાઇલ સિસ્ટમ્સનું ઉત્પાદન જ નથી કરી રહ્યો, પરંતુ નવા યુગની યુદ્ધ ટેકનોલોજી માટે પણ તૈયારી કરી રહ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે દેશ અગ્રણી ટેકનોલોજીમાં પણ સતત પ્રગતિ કરી રહ્યો છે. આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ, સાયબર ડિફેન્સ, માનવરહિત સિસ્ટમ્સ અને અવકાશ આધારિત સુરક્ષાના ક્ષેત્રમાં દેશની પ્રગતિને વૈશ્વિક સ્તરે માન્યતા મળી રહી છે. દેશમાં એન્જિનિયરિંગ, ઉચ્ચ ચોકસાઇ ઉત્પાદન અને ભવિષ્યની ટેકનોલોજી માટે વિકાસ કેન્દ્ર બનવાની ક્ષમતા છે.

ભારતીય ઉદ્યોગને રાષ્ટ્રની સામૂહિક આકાંક્ષાઓનો વાહક ગણાવતા, સંરક્ષણ મંત્રીએ કહ્યું કે સરકાર અને ઉદ્યોગ વચ્ચેના સંયુક્ત પ્રયાસો અને તાલમેલ દ્વારા જ દેશ 2047 સુધીમાં વિકસિત રાષ્ટ્ર બની શકે છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આજના સમયમાં, રાષ્ટ્રની તાકાત ફક્ત તેના GDP, વિદેશી રોકાણ અથવા નિકાસના આંકડા જેવા આર્થિક સૂચકાંકો દ્વારા માપવામાં આવતી નથી. પરંતુ તે તેના નાગરિકો અને વૈશ્વિક સમુદાયમાં વિશ્વાસના સ્તર પર પણ આધાર રાખે છે. તેમણે કહ્યું કે વિશ્વાસ ત્યારે જ જળવાઈ રહે છે જ્યારે કોઈ દેશને વિશ્વાસ હોય કે તે તેના ભૂ-રાજકીય હિતોનું રક્ષણ કરી શકે છે. તેના નાગરિકોની સલામતી સુનિશ્ચિત કરી શકે છે અને ભવિષ્યની અનિશ્ચિતતાઓનો સામનો કરી શકે છે. રાષ્ટ્રનું મનોબળ ત્યારે જ ઊંચું રહે છે. જ્યારે તે જાણે છે કે તેની આજ અને આવતીકાલ બંને સુરક્ષિત છે.

આ કાર્યક્રમમાં નૌકાદળના વડા એડમિરલ દિનેશ કે. ત્રિપાઠી, વાયુસેનાના વડા એર ચીફ માર્શલ એપી સિંહ, સંરક્ષણ સચિવ શ્રી રાજેશ કુમાર સિંહ, સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ વિભાગના સચિવ અને DRDOના અધ્યક્ષ ડૉ. સમીર વી. કામત, આર્મી સ્ટાફના ઉપાધ્યક્ષ લેફ્ટનન્ટ જનરલ એન.એસ. રાજા સુબ્રમણ્ય, CIIના પ્રમુખ શ્રી સંજીવ પુરી અને ઉદ્યોગના અગ્રણીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

AP/IJ/GP/JD