જેમ જેમ ભારત તેની ડિજિટલ ગવર્નન્સ યાત્રાને વેગ આપી રહ્યું છે, તેમ તેમ નાગરિકો સાથે તેમની પોતાની ભાષાઓમાં તાત્કાલિક અને અસરકારક રીતે વાતચીત કરવાની ક્ષમતા પહેલા કરતાં વધુ મહત્વપૂર્ણ બની ગઈ છે. અર્થપૂર્ણ જાહેર પહોંચ માટે જરૂરી સ્કેલ, ગતિ અને વિવિધતા સાથે તાલમેલ રાખવા માટે સામગ્રી બનાવવાની પરંપરાગત પદ્ધતિઓ આજે મર્યાદાઓનો સામનો કરે છે. ભારત સરકારની સમાવિષ્ટ, ટેકનોલોજી-આધારિત સંદેશાવ્યવહાર પ્રત્યેની પ્રતિબદ્ધતાને અનુરૂપ, AI-આધારિત ઉકેલો અપનાવવા માટે મજબૂત દબાણ છે જે ભાષાકીય વિભાજનને દૂર કરી શકે છે અને દેશભરમાં છેલ્લા માઇલ સુધી માહિતી પહોંચાડી શકે છે.

કલા સેતુ: ભારત માટે રીઅલ-ટાઇમ ભાષા તકનીક

સમાવેશક સંદેશાવ્યવહાર માટે AI ની શક્તિનો ઉપયોગ કરવાના વ્યૂહાત્મક પ્રયાસમાં, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે તેના WaveX સ્ટાર્ટઅપ એક્સિલરેટર પ્લેટફોર્મ દ્વારા "કલા સેતુ - ભારત માટે રીઅલ-ટાઇમ ભાષા તકનીક" ચેલેન્જ શરૂ કરી છે. આ રાષ્ટ્રવ્યાપી પહેલ ભારતના અગ્રણી AI સ્ટાર્ટઅપ્સને બહુવિધ ભારતીય ભાષાઓ માટે સમર્થન સાથે, ટેક્સ્ટ્યુઅલ ઇનપુટ્સમાંથી ઑડિઓ, વિડિઓ અને ગ્રાફિક સામગ્રીના સ્વચાલિત ઉત્પાદન માટે સ્વદેશી, સ્કેલેબલ ઉકેલો વિકસાવવા આમંત્રણ આપે છે.

આ પડકાર સ્કેલેબલ ઉકેલો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. જે AI-આધારિત સામગ્રી ઉત્પાદનના ત્રણ મુખ્ય ક્ષેત્રોને સમર્થન આપે છે. પ્રથમ, ટેક્સ્ટ-ટુ-વિડિઓ ઉત્પાદન, જે ટેક્સ્ટમાંથી વિડિઓ સામગ્રીના સ્વચાલિત નિર્માણ માટે પરવાનગી આપે છે, જેમાં વિવિધ સંદેશાવ્યવહાર જરૂરિયાતોને અનુરૂપ પર્યાવરણ, સ્વર અને વિષયવસ્તુને કસ્ટમાઇઝ કરવાની ક્ષમતા હોય છે. બીજું, ટેક્સ્ટ-ટુ-ગ્રાફિક્સ જનરેશન, જે ડેટા-આધારિત ઇન્ફોગ્રાફિક્સ અને ચિત્રાત્મક દ્રશ્યોના ઉત્પાદનને સક્ષમ બનાવે છે. જે જટિલ માહિતીને સમજવામાં સરળ અને દૃષ્ટિની રીતે આકર્ષક બનાવે છે. ત્રીજું, ટેક્સ્ટ-ટુ-ઑડિઓ જનરેશન, જે અદ્યતન વૉઇસ સંશ્લેષણનો ઉપયોગ કરીને એવો અવાજ ઉત્પન્ન કરે છે, જે ફક્ત સચોટ જ નહીં પણ ભાવનાત્મક રીતે અભિવ્યક્ત અને પ્રાદેશિક ઉચ્ચારો પ્રત્યે સંવેદનશીલ પણ હોય છે, જે બહુભાષી સંદર્ભોમાં સાપેક્ષતા અને પ્રભાવને વધારે છે.

નાગરિક-કેન્દ્રિત એપ્લિકેશનો

કલા સેતુનો હેતુ જાહેર સંદેશાવ્યવહાર સંસ્થાઓને વાસ્તવિક સમયમાં ઇન્ફોગ્રાફિક વિઝ્યુઅલ્સ, સંદર્ભિત વિડિઓ સમજૂતીકારો અને ઑડિઓ ન્યૂઝ કેપ્સ્યુલ્સ જેવા પ્રાદેશિક રીતે પડઘો પાડતા ફોર્મેટમાં ગતિશીલ રીતે રૂપાંતરિત કરવા સક્ષમ બનાવીને ડિજિટલ ભાષાના વિભાજનને દૂર કરવાનો છે. પછી ભલે તે હવામાન ચેતવણીઓ પ્રાપ્ત કરતો ખેડૂત હોય, પરીક્ષા અપડેટ્સ મેળવતો વિદ્યાર્થી હોય અથવા આરોગ્યસંભાળ યોજનાઓ વિશે શીખતો વરિષ્ઠ નાગરિક હોય, આ પહેલ એવી રીતે માહિતી પહોંચાડવાનો પ્રયાસ કરે છે. જે ફક્ત સંદર્ભની રીતે સંબંધિત જ નહીં પણ તેમની પોતાની ભાષાઓમાં પણ ઉપલબ્ધ હોય.

કેવી રીતે અરજી કરવી

સ્ટાર્ટઅપ્સ "કલા સેતુ" ચેલેન્જ કેટેગરી હેઠળ WAVEX પોર્ટલ https://wavex.wavesbazaar.com દ્વારા ચેલેન્જ માટે નોંધણી કરાવી શકે છે અને અરજી કરી શકે છે. સ્ટાર્ટઅપ્સે 30 જુલાઈ, 2025 સુધીમાં ઉત્પાદનનો વિડિઓ ડેમો દર્શાવતો કાર્યરત લઘુત્તમ વ્યવહારુ ખ્યાલ (MVC) સબમિટ કરવો પડશે. અંતિમ શોર્ટલિસ્ટ થયેલ ટીમો નવી દિલ્હીમાં રાષ્ટ્રીય જ્યુરી સમક્ષ તેમના ઉકેલો રજૂ કરશે. જેમાં વિજેતાને પૂર્ણ-સ્કેલ વિકાસ, AIR, DD અને PIB સાથે પાયલોટ સપોર્ટ અને WAVEX ઇનોવેશન પ્લેટફોર્મ હેઠળ ઇન્ક્યુબેશન માટે MoU પ્રાપ્ત થશે. પડકારો માટેની તકનીકી આવશ્યકતાઓ અને અન્ય વિગતો WaveX પોર્ટલ પરથી મેળવી શકાય છે.

ભાષા સેતુ ચેલેન્જ

'ભાષા સેતુ' રીઅલ-ટાઇમ ભાષા અનુવાદ ચેલેન્જ 30 જૂન 2025ના રોજ WaveX હેઠળ શરૂ કરવામાં આવી હતી. સ્ટાર્ટઅપ્સ હજુ પણ 22 જુલાઈ 2025 સુધી ભાષા સેતુ ચેલેન્જ કેટેગરી હેઠળ WaveX પોર્ટલ દ્વારા 'ભાષા સેતુ' માટે અરજી કરી શકે છે.

આ પહેલો સમાવિષ્ટ અને અસરકારક શાસન માટે AI-સંચાલિત ઉકેલોને આગળ વધારવા માટે ભારત સરકારની મજબૂત પ્રતિબદ્ધતા પર ભાર મૂકે છે. બહુભાષી સામગ્રી ઉત્પાદન અને રીઅલ-ટાઇમ ભાષા અનુવાદમાં સ્વદેશી નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપીને, સરકાર સંદેશાવ્યવહારના અંતરને દૂર કરવાનો અને દરેક ભારતીય ભાષામાં છેવાડા સુધી માહિતી પહોંચાડવાની ખાતરી કરવાનો હેતુ ધરાવે છે. કલા સેતુ અને ભાષા સેતુ ભવિષ્ય માટે તૈયાર ડિજિટલ ઇકોસિસ્ટમના નિર્માણમાં મુખ્ય પગલાં છે. જે રાષ્ટ્રની ભાષાકીય અને સાંસ્કૃતિક વિવિધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે, જ્યારે એક જીવંત સ્ટાર્ટઅપ નવીનતા લેન્ડસ્કેપને પ્રોત્સાહન આપે છે.

વેવએક્સ વિશે

WaveX એ માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયની WAVES પહેલ હેઠળ શરૂ કરાયેલ સમર્પિત સ્ટાર્ટઅપ એક્સિલરેટર પ્લેટફોર્મ છે. જેનો ઉદ્દેશ્ય મીડિયા, મનોરંજન અને ભાષા ટેકનોલોજી ક્ષેત્રોમાં નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. મે, 2025માં મુંબઈમાં યોજાયેલી WAVES સમિટમાં, WaveX એ 30થી વધુ આશાસ્પદ સ્ટાર્ટઅપ્સને પિચિંગ તકો પૂરી પાડી, જેનાથી સરકારી એજન્સીઓ, રોકાણકારો અને ઉદ્યોગના નેતાઓ સાથે સીધુ જોડાણ શક્ય બન્યું. WaveX લક્ષિત હેકાથોન, ઇન્ક્યુબેશન, માર્ગદર્શન અને રાષ્ટ્રીય પ્લેટફોર્મ સાથે એકીકરણ દ્વારા પ્રગતિશીલ વિચારોને સમર્થન આપવાનું ચાલુ રાખે છે.