મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલય, ભારત સરકાર દ્વારા તા 12 જુલાઈ 2025ના રોજ કેવડિયા ખાતે ઝોનલ કોન્ફરન્સ યોજાઈ હતી. આ કોન્ફરન્સની અધ્યક્ષતા મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલયના કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રીમતી અન્નપૂર્ણા દેવી અને રાજ્ય મંત્રી સાવિત્રી ઠાકુર દ્વારા કરવામાં આવી હતી.

આ ઝોનલ કોન્ફરન્સમાં મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગના મંત્રી ગુજરાતથી ભાનુબેન બાબરીયા, રાજસ્થાનથી શ્રીમતી ડૉ મંજુ બઘમાર તેમજ મધ્ય પ્રદેશથી શ્રીમતી નિર્મલા ભુરીયા ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

આ ઝોનલ કોન્ફરન્સમાં મહિલા અને બાળ વિકાસના વિવિધ મુદ્દાઓ, ખાસ કરીને પોષણ અભિયાન, બેટી બચાવો બેટી પઢાઓ, મહિલા સુરક્ષા, બાળ હિતના કાર્યક્રમો અંગે વિસ્તૃત ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. મંત્રી મહોદયાએ જણાવ્યું હતું કે સરકારની વિવિધ યોજનાઓનો લાભ તમામ બાળક અને તેમની માતા સુધી પહોંચે તે માટે રાજ્ય સરકારો અને જિલ્લા સ્તરના અધિકારીઓએ સંકલિત પ્રયાસો કરવા જરૂરી છે.

શ્રીમતી અન્નપૂર્ણા દેવીએ જણાવ્યું હતું કે, આ કાર્યક્રમ ફક્ત એક બેઠક નથી, પરંતુ એક એવું પ્લેટફોર્મ છે જ્યાં આપણે આપણા અનુભવો, નીતિઓ, શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ અને સૂચનોનું આદાન-પ્રદાન કરીશું. આ ફક્ત થોડા રાજ્યોનું સંમેલન નથી, તે સંકલ્પોનો સંગમ છે - જ્યાં ભારતના ભવિષ્યના ચિત્રને પ્રગતિના રંગોથી ભરવાની તૈયારી છે. છેલ્લા 11 વર્ષોમાં, માનનીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં, આપણે વારસા સાથે વિકાસના સંકલ્પને અપનાવીને દરરોજ નવા પરિમાણો સ્થાપિત કર્યા છે. આપણી ડબલ એન્જિન સરકારે માત્ર વચનો પર જ નહીં પરંતુ જાહેર વિશ્વાસના આધારે પણ વિકાસની ઇમારત બનાવી છે. છેલ્લા દાયકામાં, ગરીબો, યુવાનો, મહિલાઓ અને ખેડૂતો માટે આપણી પ્રાથમિકતાએ દેશભરમાં અભૂતપૂર્વ ફેરફારો અને પરિણામો લાવ્યા છે. પ્રધાનમંત્રીના શબ્દોમાં કહીએ તો - આપણી મહિલાઓની પ્રતિબદ્ધતા ભારતને વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનાવવામાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે.

તેમણે કહ્યું હતું, ‘ગુજરાતની સત્ય, સંઘર્ષ અને નિશ્ચયની આ ભૂમિ પર, મને મહિલા સશક્તિકરણના પ્રબળ હિમાયતી સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ સાથે જોડાયેલી એક ઘટના યાદ આવી રહી છે. આ ઘટના સ્વતંત્રતા પહેલા બની હતી, ફેબ્રુઆરી 1913માં, અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશને એક ઠરાવ પસાર કર્યો હતો કે મહિલાઓ કોર્પોરેશનની ચૂંટણીમાં ભાગ લઈ શકતી નથી. સરદાર પટેલે ત્યારે કહ્યું હતું કે મહિલાઓને ચૂંટણીથી દૂર રાખીને અડધી વસ્તી સાથે અન્યાય થઈ રહ્યો છે. અને, તેમના દ્રઢ સંકલ્પના કારણે, તે મહિલા વિરોધી જોગવાઈ નાબૂદ કરવી પડી. તેમની પહેલને કારણે, મહિલાઓને પહેલીવાર અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનની ચૂંટણી લડવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. ગુજરાતની આ સર્વસમાવેશક પરંપરાને આપણા પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા આગળ ધપાવવામાં આવી છે. તેમના સ્વપ્નદ્રષ્ટા નેતૃત્વ હેઠળ, મહિલા વંદન કાયદાએ ભવિષ્યના ભારતના નિર્ણયોમાં મહિલાઓની ભાગીદારી સુનિશ્ચિત કરી છે. 'વિકસિત ભારત'ના સ્વપ્નને સાકાર કરવા માટે, મહિલાઓને મહિલા નેતૃત્વ હેઠળ વિકાસના નવા ખ્યાલ સાથે કેન્દ્રીય ભૂમિકા આપવામાં આવી છે.’

શ્રીમતી અન્નપૂર્ણા દેવીએ કહ્યું હતું કે, રાષ્ટ્રના ભવિષ્યને સુરક્ષિત કરવા માટે બાળકોનું સ્વાસ્થ્ય અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે અને આ દિશામાં, પોષણ 2.0 હેઠળ આપણી સરકારના પ્રયાસો સારા પરિણામો આપી રહ્યા છે. આ યોજના હેઠળ, 14 લાખ આંગણવાડી કેન્દ્રો દ્વારા ઉત્તર-પૂર્વ અને મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓના લગભગ 9 કરોડ બાળકો, એક કરોડ સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને સ્તનપાન કરાવતી માતાઓ અને લગભગ 23 લાખ કિશોરીઓને આરોગ્ય અને પોષણ સુરક્ષા પૂરી પાડવામાં આવી રહી છે. પાયાના સ્તરે આ સફળતાને ધ્યાનમાં રાખીને, મિશન સક્ષમ આંગણવાડી અને પોષણ 2.0 હેઠળ, દેશભરના કુલ 2 લાખ આંગણવાડી કેન્દ્રોને સક્ષમ આંગણવાડીમાં અપગ્રેડ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે. મને ખુશી છે કે ગુજરાત સરકારે નવી પહેલો અને કેન્દ્રિય રીતે પ્રાયોજિત યોજનાઓ દ્વારા 0-5 વર્ષના બાળકોને સારી રીતે પોષણયુક્ત બનાવવા માટે પોતાની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવી છે. NFHS-5 અને પોષણ ટ્રેકરના ડેટા અનુસાર, ગુજરાતમાં ઓછા વજનના કેસ 39.7% થી ઘટીને હવે ફક્ત 19.58% થયા છે. જ્યારે બગાડ 25.1% થી ઘટીને 7.69% થયો છે. આ ફક્ત એક સિદ્ધિ નથી, તે એક ઘોષણા છે કે પોષણ હવે ફક્ત એક ધ્યેય નથી રહ્યું પરંતુ અહીં સંસ્કાર (સંસ્કૃતિ) બની ગયું છે. પ્રધાનમંત્રી માતૃ વંદના યોજના સાથે, સુરક્ષિત માતૃત્વ સ્વસ્થ અને સલામત બાળ જન્મ અને તેની સંભાળ સુનિશ્ચિત કરે છે. આ હેઠળ, અમારી સરકારે 3.76 કરોડથી વધુ લાભાર્થી મહિલાઓને DBT દ્વારા તેમના બેંક ખાતાઓમાં 17,220 કરોડ રૂપિયાની રકમ મોકલીને સહાય પૂરી પાડી છે.

કોન્ફરન્સમાં ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન સહિત વિવિધ રાજ્યોના ઉચ્ચ અધિકારીઓ, ICDS, POSHAN, મહિલા સશક્તિકરણ વિભાગના પ્રતિનિધિઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. મંત્રી મહોદયા એ દરેક રાજ્ય દ્વારા કરવામાં આવેલા પ્રગતિ કાર્યની સમીક્ષા કરી હતી.

તેમણે વધુમાં જણાવ્યું કે, મહિલાઓ અને બાળકો નો સર્વાંગી વિકાસ દેશના વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે. તેમના પોષણ, આરોગ્ય,અને શિક્ષણ દરેક રાજ્યની પ્રાથમિકતા હોવી જોઈએ.આ અવસર પર કેન્દ્રીય મંત્રીએ વિવિધ મહિલા ગૃહો, ચાઈલ્ડ પ્રોટેક્શન યુનિટ, આંગણવાડી કેન્દ્રો અને બાલિકાગૃહો અંગે સૂચનાઓ પણ આપી હતી.

AP/IJ/GP/JD

(Release ID: 2144263)