વિકસિત ભારત માટે ડ્રગ-મુક્ત યુવાનો પર યુવા આધ્યાત્મિક શિખર સંમેલન આજે વારાણસીના રુદ્રાક્ષ ઇન્ટરનેશનલ કન્વેન્શન સેન્ટર ખાતે કાશી ઘોષણાને ઔપચારિક રીતે અપનાવવા સાથે સમાપ્ત થયું. યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત, આ શિખર સંમેલનમાં 600થી વધુ યુવા નેતાઓ, 120થી વધુ આધ્યાત્મિક અને સામાજિક-સાંસ્કૃતિક સંગઠનોના પ્રતિનિધિઓ, શિક્ષણવિદો અને ક્ષેત્રના નિષ્ણાતોએ હાજરી આપી હતી. આ કાર્યક્રમ 2047 સુધીમાં ડ્રગ-મુક્ત સમાજ તરફ ભારતની સફરમાં એક નિર્ણાયક ક્ષણ હતો.

આ મેળાવડો યુવા ઊર્જા, આધ્યાત્મિક દ્રષ્ટિ અને સંસ્થાકીય સંકલ્પના રાષ્ટ્રીય સંકલનનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. સમિટમાં માદક દ્રવ્યોના દુરુપયોગના મુખ્ય પરિમાણોની શોધ કરતા ચાર કેન્દ્રિત પૂર્ણ સત્રો હતા: તેના મનોવૈજ્ઞાનિક અને સામાજિક પ્રભાવો, ડ્રગ હેરફેર અને પુરવઠા શૃંખલાઓના મિકેનિક્સ, પાયાના સ્તરે જાગૃતિ અભિયાનો માટેની વ્યૂહરચનાઓ અને પુનર્વસન અને નિવારણમાં આધ્યાત્મિક અને સાંસ્કૃતિક સંસ્થાઓની ભૂમિકા. આ ચર્ચાઓએ કાશી ઘોષણાપત્રનો પાયો નાખ્યો જે ભારતની સભ્યતાપૂર્ણ શાણપણ અને યુવા નેતૃત્વમાં મૂળ રહેલા ડ્રગ વ્યસન સામે સહયોગી કાર્યવાહી માટે એક સ્વપ્નદ્રષ્ટા પ્રતિબદ્ધતા છે.

સમિટમાં બોલતા, કેન્દ્રીય યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રી, ડૉ. મનસુખ માંડવિયાએ ભાર મૂક્યો: "અમે છેલ્લા ત્રણ દિવસોમાં વિવિધ વિષયોના સત્રોમાં ઊંડાણપૂર્વક ચિંતન કર્યું છે. આ સામૂહિક ચિંતનના આધારે, કાશી ઘોષણાપત્રનો જન્મ માત્ર એક દસ્તાવેજ તરીકે નહીં, પરંતુ ભારતની યુવા શક્તિ માટે એક સહિયારા સંકલ્પ તરીકે થયો છે."

આ ચર્ચાઓએ કાશી ઘોષણાના બૌદ્ધિક અને નૈતિક પાયા નાખ્યા, વિવિધ અવાજોને એક સામાન્ય રાષ્ટ્રીય દિશામાં એક કર્યા. આજે ઔપચારિક રીતે અપનાવવામાં આવેલ કાશી ઘોષણાપત્ર, માદક દ્રવ્યોના દુરુપયોગને બહુપક્ષીય જાહેર આરોગ્ય અને સામાજિક પડકાર તરીકે ગણવા માટે રાષ્ટ્રીય સર્વસંમતિને સમર્થન આપે છે, અને સમગ્ર સરકાર અને સમગ્ર સમાજના અભિગમ માટે હાકલ કરે છે. તે વ્યસનને રોકવા, પુનઃપ્રાપ્તિને ટેકો આપવા અને સંયમની રાષ્ટ્રીય સંસ્કૃતિને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આધ્યાત્મિક, સાંસ્કૃતિક, શૈક્ષણિક અને તકનીકી પ્રયાસોના એકીકરણ પર ભાર મૂકે છે. તે સંયુક્ત રાષ્ટ્રીય સમિતિની રચના, વાર્ષિક પ્રગતિ અહેવાલ અને અસરગ્રસ્ત વ્યક્તિઓને સહાયક સેવાઓ સાથે જોડવા માટે એક રાષ્ટ્રીય પ્લેટફોર્મ સહિત બહુ-મંત્રી સંકલન માટે સંસ્થાકીય પદ્ધતિઓનો પ્રસ્તાવ મૂકે છે.

સમિટના આધ્યાત્મિક પાયા પર નિર્માણ કરતા, ડૉ. માંડવિયાએ ઉમેર્યું: "ભારતની આધ્યાત્મિક શક્તિએ હંમેશા ભારતને તેના સંકટમાંથી પસાર થવા માટે માર્ગદર્શન આપ્યું છે. આ જ કારણ છે કે આધ્યાત્મિક સંસ્થાઓએ હવે વિકસિત ભારત માટે નશા મુક્ત યુવા બનાવવા માટે જવાબદારી સંભાળવી જોઈએ. તેઓ આ મહા અભિયાનની કરોડરજ્જુ તરીકે સેવા આપશે."

આ આધ્યાત્મિક સિદ્ધાંતોને પ્રતિબિંબિત કરતા, હિમાચલ પ્રદેશના રાજ્યપાલ શ્રી શિવ પ્રતાપ શુક્લાએ સ્થળની સાંસ્કૃતિક પવિત્રતા પર પ્રતિબિંબ પાડ્યો: "કાશીની આ પવિત્ર ભૂમિ સનાતન ચેતના (શાશ્વત ચેતના)નું પારણું છે, જ્યાં શિસ્ત અને મૂલ્યો જીવનની મોક્ષ તરફની યાત્રાને માર્ગદર્શન આપે છે. આપણે ફક્ત ભેગા થઈ રહ્યા નથી; આપણે એવા બીજ વાવી રહ્યા છીએ જે એક દિવસ રાષ્ટ્રીય પરિવર્તનના મજબૂત વૃક્ષમાં ઉગી નીકળશે."

તેમણે વધુમાં ચેતવણી આપી: "જો એક રાષ્ટ્ર જ્યાં 65% વસ્તી યુવાનોની છે તે વ્યસનનો શિકાર બને છે, તો ફક્ત તે જ લોકો ભવિષ્યનું નિર્માણ કરી શકશે જેઓ તેનાથી મુક્ત થાય છે."

સમિટના સમાપન સત્રમાં અનેક પ્રતિષ્ઠિત મહાનુભાવોની હાજરી હતી. દિવસના સત્ર 4નું મુખ્ય સંબોધન ઉત્તર પ્રદેશ સરકારના આબકારી અને નશાબંધી રાજ્યમંત્રી (સ્વતંત્ર હવાલો) શ્રી નીતિન અગ્રવાલ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.

ડૉ. વીરેન્દ્ર કુમાર (સામાજિક ન્યાય અને સશક્તીકરણ), શ્રી ગજેન્દ્ર સિંહ શેખાવત (સંસ્કૃતિ અને પર્યટન), શ્રમ અને રોજગાર રાજ્યમંત્રી, શ્રી અનિલ રાજભર, ગૃહ રાજ્યમંત્રી, શ્રી નિત્યાનંદ રાય, શ્રીમતી રક્ષા નિખિલ ખડસે (યુવા બાબતો અને રમતગમત), અને શ્રી ગિરીશ ચંદ્ર યાદવ (રમતગમત મંત્રી, ઉત્તર પ્રદેશ) સહિત અનેક મહાનુભાવોએ દિવસ 1ના સત્રોમાં ભાગ લીધો, અને મૂલ્યવાન સમજ આપી. શ્રીમતી રક્ષા ખડસેએ શાળાના બાળકોને લક્ષ્ય બનાવતા ડિજિટલ પ્લેટફોર્મના દુરુપયોગ પર પ્રકાશ પાડ્યો અને માનનીય પ્રધાનમંત્રીના નેતૃત્વ હેઠળ સરકારની શૂન્ય-સહિષ્ણુતા નીતિનો પુનરોચ્ચાર કર્યો.

વ્યાપક MY Bharat માળખાના ભાગ રૂપે, યુવા આધ્યાત્મિક સમિટે રાષ્ટ્રીય યુવા-આગેવાની હેઠળના ડ્રગ વિરોધી અભિયાનનો પાયો નાખ્યો છે. MY Bharat સ્વયંસેવકો અને સંલગ્ન યુવા ક્લબો હવે દેશભરમાં પ્રતિજ્ઞા ઝુંબેશ, જાગૃતિ અભિયાન અને સમુદાય સંપર્ક પ્રયાસોનું નેતૃત્વ કરશે. કાશી ઘોષણાપત્ર માર્ગદર્શક ચાર્ટર તરીકે સેવા આપશે, અને તેની પ્રગતિની સમીક્ષા વિકસિત ભારત યંગ લીડર્સ ડાયલોગ 2026 દરમિયાન કરવામાં આવશે, જે સાતત્ય અને જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરશે.

AP/NP/GP/JD