આવકવેરો - એક પરિચય

"જેમ સૂર્ય પૃથ્વી પરથી ભેજ ખેંચીને તેને હજાર ગણો પાછું આપે છે, તેવી જ રીતે તે ફક્ત પોતાની પ્રજાના ભલા માટે તેમની પાસેથી કર વસૂલતો હતો" - કાલિદાસ

 

આવકવેરો ફક્ત એક આવક સાધન કરતાં વધુ છે - તે એક સમૃદ્ધ અને સ્થિર રાષ્ટ્રની ભાવના અને શક્તિને પ્રોત્સાહન આપે છે. એક ન્યાયી સમાજ અને બધા માટે તકનું નિર્માણ કરીને, તે દેશની સામૂહિક મહત્વાકાંક્ષાઓનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.

ભારતમાં આવકવેરો એ સરકાર દ્વારા વ્યક્તિઓ અને વ્યવસાયો દ્વારા નાણાકીય વર્ષમાં કમાયેલી આવક પર વસૂલવામાં આવતો કર છે, જે આવકવેરા કાયદા, 1961 દ્વારા સંચાલિત છે. 'આવક' શબ્દ વિવિધ સ્ત્રોતોને આવરી લે છે, જે આવકવેરા કાયદાની કલમ 2(24) હેઠળ વ્યાપકપણે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવ્યા છે.

 

પૃષ્ઠભૂમિ

ભારતના નાણાકીય ઇતિહાસમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ 24 જુલાઈના રોજ આવકવેરા દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. 1860માં આ દિવસે સર જેમ્સ વિલ્સને ભારતમાં આવકવેરાનો પરિચય આપ્યો હતો. આનાથી 1922ના આવકવેરા કાયદાનો પાયો નાખ્યો, જેણે ખરેખર સંરચિત કર પ્રણાલી સ્થાપિત કરી જેણે વિવિધ આવકવેરા સત્તાવાળાઓને ઔપચારિક બનાવ્યા અને વ્યવસ્થિત વહીવટી માળખાનો પાયો પણ નાખ્યો.

વધુમાં, ભારતીય કરવેરા માળખાને સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ રેવન્યુ એક્ટ (1924) દ્વારા મજબૂત બનાવવામાં આવ્યું, જેણે આવકવેરા કાયદાના વહીવટ માટે એક વૈધાનિક સંસ્થાની સ્થાપના કરી. 1981માં કોમ્પ્યુટરાઇઝેશનની રજૂઆતમાં મોટા તકનીકી સુધારાઓ થયા, જેની શરૂઆત ટેક્સ ઇન્વોઇસની ઇલેક્ટ્રોનિક પ્રક્રિયાથી થઈ. 2009 સુધીમાં, બલ્ક ટેક્સ રિટર્નને હેન્ડલ કરવા માટે બેંગલુરુમાં સેન્ટ્રલાઇઝ્ડ પ્રોસેસિંગ સેન્ટર (CPC)ની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. CPC અધિકારક્ષેત્ર-મુક્ત, ટેક-સંચાલિત રીતે કાર્ય કરે છે, જે આધુનિકીકરણનો એક મુખ્ય સીમાચિહ્ન છે.

આ દિવસ ભારતમાં કર વહીવટના ઉત્ક્રાંતિની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે અને સુવ્યવસ્થિત અને નાગરિક-કેન્દ્રિત સિસ્ટમ બનાવવા માટે સરકારના સતત પ્રયાસો દર્શાવે છે.

 

આવકવેરાના મહત્વ

5. આવકવેરો નાણાકીય બાબતોથી આગળ વધે છે - તે સ્થિર, સમાન અને આત્મનિર્ભર સમાજના નિર્માણ માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
6. આવકવેરો આરોગ્યસંભાળ, શિક્ષણ, માળખાગત સુવિધાઓ અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા જેવી મહત્વપૂર્ણ સેવાઓને ભંડોળ પૂરું પાડે છે, જે સામાજિક કલ્યાણને ટેકો આપે છે.
7. કર આવક વિવિધ ક્ષેત્રોમાં સરકારી રોકાણને સક્ષમ બનાવે છે, વિકાસને પ્રોત્સાહન આપે છે અને રોજગાર ઉત્પન્ન કરે છે.
8. કર સંપત્તિ સંચય અને પુનઃવિતરણને સંતુલિત કરે છે, ન્યાયીતા અને સામાજિક એકતાને પ્રોત્સાહન આપે છે.
9. તે રાજ્યની ક્ષમતાનું નિર્માણ કરે છે અને સામાજિક કરારને મજબૂત બનાવે છે, નાગરિકો અને સરકાર વચ્ચે જવાબદારી વધારે છે.
10. કર સુધારાઓ જાહેર જરૂરિયાતોને પ્રતિબિંબિત કરતી નીતિઓને આકાર આપવામાં મદદ કરે છે, કાયદેસરતા અને સંસ્થાઓમાં વિશ્વાસને મજબૂત બનાવે છે.

આવકવેરો રીટર્ન

આવકવેરો રીટર્ન (ITR) એ એક ફોર્મ છે. જેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે આવકવેરા વિભાગને વ્યક્તિની આવક અને લાગુ કર વિશેની વિગતો ફાઇલ કરવા માટે થાય છે. તે દરેક નાણાકીય વર્ષમાં આવક મેળવતા દરેક વ્યક્તિ અને વ્યવસાય દ્વારા ફાઇલ કરવું આવશ્યક છે. તે કરપાત્ર આવક, કર જવાબદારી અને કર કપાત માટેના દાવાઓ નક્કી કરવામાં મદદ કરે છે.

છેલ્લા 5 વર્ષમાં ફાઇલ કરાયેલા આવકવેરા રિટર્નની સંખ્યામાં 36%નો વધારો જોવા મળ્યો છે. નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં લગભગ 9.19 કરોડ ITR (અપડેટેડ રિટર્ન સહિત) ફાઇલ કરવામાં આવશે, જે નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં 6.72 કરોડ હતું. આ સ્થિર વૃદ્ધિ વધતા કરદાતાઓના આધાર અને સ્વૈચ્છિક પાલનને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં યોગદાન

છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં કુલ પ્રત્યક્ષ કર વસૂલાત (રિફંડ ગોઠવણ પહેલાં)માં શાનદાર વૃદ્ધિ જોવા મળી છે, જે આર્થિક સ્થિરતા અને સુધારેલા કર પાલનને પ્રતિબિંબિત કરે છે. ડેટા દર્શાવે છે કે છેલ્લા 5 વર્ષમાં કુલ પ્રત્યક્ષ કર વસૂલાત બમણાથી વધુ થઈ ગઈ છે.

નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં કોવિડ રોગચાળાની અસર છતાં કુલ પ્રત્યક્ષ કર વસૂલાત ₹12.31 લાખ કરોડ હતી, જે નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં વધીને ₹16.34 લાખ કરોડ થઈ ગઈ છે.

આ વલણ 2022-23 અને 2023-24માં પણ ચાલુ રહ્યું અને રકમ અનુક્રમે ₹19.72 લાખ કરોડ અને ₹23.38 લાખ કરોડ સુધી પહોંચી છે. આ વૃદ્ધિ આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિ અને કર વસૂલાતમાં સુધારેલી કાર્યક્ષમતાના સંયોજનથી ઉદ્ભવી છે.

નાણાકીય વર્ષ 2024-25 સુધીમાં, કુલ ગ્રોસ ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શન રૂ. 27.02 લાખ કરોડનાં (31 માર્ચ, 2025ના રોજ કામચલાઉ) નોંધપાત્ર આંકડા સુધી પહોંચી ગયું છે. આ નોંધપાત્ર વધારો ભારતીય અર્થતંત્રની મજબૂતાઈને દર્શાવે છે, જેમાં કરદાતાઓના પાલનમાં સુધારો અને સરકાર દ્વારા કર આધારને વિસ્તૃત કરવાના પગલાંનો સમાવેશ થાય છે.

ડિજિટલ ટ્રાન્સફોર્મેશન તરફ કૂદકો

ભારતીય કર ઇકોસિસ્ટમમાં વિવિધ ટેકનોલોજી-આધારિત પહેલો દ્વારા તબક્કાવાર રીતે નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. આનાથી કર વહીવટ અને કરદાતાઓ બંનેને પોતપોતાની ફરજો નિભાવવામાં સક્ષમ બનાવવામાં આવ્યા છે. 1972માં કાયમી ખાતા નંબર (PAN)ની રજૂઆત અને 1981માં આવકવેરા પ્રણાલી નિર્દેશાલય (DIT-S)ની સ્થાપના દ્વારા પ્રારંભિક કમ્પ્યુટરાઇઝેશન દ્વારા માહિતી ટેકનોલોજી માળખાનો પાયો નાખવામાં આવ્યો હતો. PAN (10-અંકના આલ્ફાન્યૂમેરિક)ની વર્તમાન શ્રેણી 1995માં રજૂ કરવામાં આવી હતી, જે અનન્ય ઓળખ, માહિતી મેચિંગ જેવા લાભો પ્રદાન કરે છે. જેનાથી કર આધારનો વિસ્તાર થાય છે. પાલન સુધારવા અને ડુપ્લિકેશનને દૂર કરવા માટે 2017માં PANને આધાર સાથે જોડવામાં આવ્યું હતું.

વધુમાં, તાજેતરના વર્ષોમાં 2009માં સેન્ટ્રલાઇઝ્ડ પ્રોસેસિંગ સેન્ટર (CPC) અને 2012માં TDS રિકંસિલિએશન એનાલિસિસ એન્ડ કરેક્શન સક્ષમ સિસ્ટમ (TRACES)ની સ્થાપના જેવી પહેલોએ અનુક્રમે ITRની સ્વચાલિત પ્રક્રિયા, રિફંડ જારી કરવા અને ટેક્સ ડિડક્ટેડ એટ સોર્સ (TDS)ની મેળ ખાતી ન હોય રકમને દૂર કરવાનું શક્ય બન્યું છે.

ટેક્સ ઇન્ફર્મેશન નેટવર્ક (TIN) સાથે, આવકવેરા વિભાગ (ITD) એ ફક્ત સુવિધાથી આગળ વધીને ખાતરી કરી છે કે કરદાતાઓ પાસે કર ચૂકવણી માટે ઘણા બધા વિકલ્પો છે. નવા ટેક્સ ચૂકવણી પ્લેટફોર્મ, TIN 2.0ની રજૂઆત એક ટ્રેન્ડ-સેટિંગ પગલું છે. બહુવિધ ચૂકવણી મોડ્સ, કરવેરાનાં રીઅલ-ટાઇમ ક્રેડિટ અને રિફંડની ઝડપી પ્રક્રિયા સાથે, વિભાગે માત્ર પ્રક્રિયાને સુવ્યવસ્થિત કરી નથી પરંતુ કરદાતાઓને વધુ સુગમતા અને સુવિધા પણ પૂરી પાડી છે.

મૈસુરમાં ડિમાન્ડ ફેસિલિટેશન સેન્ટરની સ્થાપના સાથે, બાકી માંગ માટે એક કેન્દ્રીય ભંડાર બનાવવામાં આવ્યો છે. જે કરદાતા અને વિભાગીય અધિકારી બંને માટે એક જ સંદર્ભ બિંદુ છે. સમર્પિત હેલ્પ ડેસ્ક અને ટોલ-ફ્રી નંબરો દ્વારા, વિભાગે કરદાતાઓને તેમની સામે ઉઠાવવામાં આવેલી માંગ અંગે સ્પષ્ટતા અને કારણો મેળવવા માટે જીવનરેખા પૂરી પાડી છે. આ પહેલથી ખાતરી થઈ છે કે કરદાતાઓ સમર્થિત અને મૂલ્યવાન અનુભવે છે.

છેલ્લા દાયકામાં, વૈશ્વિક તકનીકી ક્રાંતિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને, આવકવેરા વિભાગ (ITD) એ પ્રોજેક્ટ ઇનસાઇટ શરૂ કર્યું, જેમાં દરેક કરદાતાની "360-ડિગ્રી પ્રોફાઇલ" બનાવતા એક સંકલિત ડેટા ભંડાર બનાવવામાં આવ્યા છે. આ ડેટા વેરહાઉસિંગ અને બિઝનેસ ઇન્ટેલિજન્સ પ્લેટફોર્મ અનુપાલન સુધારવા અને કર આધારને વિસ્તૃત કરવા માટે વિભાગ ડેટા એનાલિટિક્સનો ઉપયોગ કરે છે, તે રીતે એક આદર્શ પરિવર્તન રજૂ કરે છે. વિવિધ આંતરિક અને બાહ્ય સ્ત્રોતો (GSTN જેવા ડેટા એક્સચેન્જ ભાગીદારો સહિત)માંથી ડેટાને એકીકૃત કરીને, વિભાગ સંભવિત કરચોરીના કેસોને ઓળખવામાં અને કરદાતાઓમાં સ્વૈચ્છિક પાલનને પ્રોત્સાહન આપવામાં સક્ષમ રહ્યો છે.

વધુમાં, 2019માં રજૂ કરાયેલ ફેસલેસ એસેસમેન્ટ સ્કીમનો ઉદ્દેશ્ય ઓટોમેટેડ રેન્ડમ એલોકેશન અને ઇલેક્ટ્રોનિક કોમ્યુનિકેશન જેવી સુવિધાઓ દ્વારા કરદાતા (કરદાતા) અને કર અધિકારી (કર મૂલ્યાંકન અધિકારી) વચ્ચેના ભૌતિક ઇન્ટરફેસને દૂર કરીને પારદર્શિતા, કાર્યક્ષમતા અને જવાબદારી વધારવાનો છે.

નવેમ્બર 2021માં આવકવેરા વેબસાઇટના પાલન પોર્ટલ પર વાર્ષિક માહિતી નિવેદન (AIS) લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું, જે સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન કરદાતાઓની નાણાકીય પ્રવૃત્તિઓ વિશે માહિતી પ્રદાન કરે છે, જેમાં ટેક્સ ડિડક્ટેડ એટ સોર્સ (TDS), ટેક્સ કલેક્શન એટ સોર્સ (TCS), શેરબજાર વ્યવહારો, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણો અને અન્ય સંબંધિત નાણાકીય ડેટાનો સમાવેશ થાય છે. વાર્ષિક માહિતી પ્રણાલી (AIS) એ સુવિધા અને પારદર્શિતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી તેની બિન-ઘુસણખોરી સુવિધા સાથે કર વહીવટમાં ક્રાંતિ લાવી છે. આ પ્લેટફોર્મ કરદાતાને વિભાગ પાસે ઉપલબ્ધ માહિતીનો વ્યાપક દૃષ્ટિકોણ પૂરો પાડે છે. બેંકો, નાણાકીય સંસ્થાઓ, મિલકત રજિસ્ટ્રી અને બ્રોકર્સ જેવા ચકાસાયેલ તૃતીય પક્ષોના ડેટાનો ઉપયોગ કરીને, AIS કરદાતાઓને તેમના રિટર્ન ફાઇલ કરવામાં સુવિધા આપે છે અને તેમનો સમય બચાવે છે અને ભૂલો ઘટાડે છે. આ પૂર્વ-ભરેલી માહિતી સ્વ-પાલનને પ્રોત્સાહન આપે છે, કારણ કે જાહેર કરેલી આવક અને તૃતીય પક્ષ ડેટા વચ્ચેની વિસંગતતાઓ ઝડપથી ઉકેલાય છે. આ પારદર્શિતા આવકને સંપૂર્ણ અને સચોટ રીતે જાહેર કરવા માટે સૌમ્ય પ્રોત્સાહન તરીકે પણ કાર્ય કરે છે.

વાર્ષિક માહિતી નિવેદન (AIS) અને કરદાતા માહિતી સારાંશ (TIS) દ્વારા પ્રી-ફિલ્ડ રિટર્નની રજૂઆત કરદાતાઓ માટે રિટર્ન ફાઇલ કરવાનું સરળ બનાવે છે, ભૂલોમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરે છે અને તેમનો સમય બચાવે છે. ડેટા વિશ્લેષણાત્મક મોડેલો ડુપ્લિકેશન, ક્રોસ-ચેક અને પ્રી-ફિલ રિટર્નને દૂર કરે છે, જેનાથી રિટર્ન ફાઇલ કરવાનું સરળ બને છે. કરદાતાઓ AIS દ્વારા તેમના નાણાકીય ડેટાને જોઈ, ચકાસી અને પ્રતિસાદ અથવા સુધારા આપી શકે છે, જેનાથી ચોકસાઈમાં સુધારો થાય છે અને સ્વૈચ્છિક પાલન શક્ય બને છે. વધુમાં, ઈ-વેરિફિકેશન યોજના વિસંગતતાઓને ઉકેલવા માટે સંપૂર્ણપણે ડિજિટલ પદ્ધતિ પૂરી પાડે છે, જે કરદાતાઓને ઇલેક્ટ્રોનિક રીતે પ્રતિસાદ પ્રદાન કરવા અને ભૌતિક સંપર્ક ટાળી શકાય છે.

કરદાતાઓ માટે NUDGE (માર્ગદર્શન અને સક્ષમતા માટે ડેટાનો બિન-ઘુસણખોરી ઉપયોગ) ઝુંબેશ

આવકવેરા વિભાગે 'પહેલા વિશ્વાસ કરો અને પછી ચકાસો'ના સિદ્ધાંતને અપનાવ્યો છે. આ સિદ્ધાંત હેઠળ, નીચે વર્ણવેલ NUDGE સિદ્ધાંત વધુ મહત્વપૂર્ણ અને અસરકારક બને છે. આવકવેરા વિભાગ, કરદાતાઓ દ્વારા વિભાગમાં દાખલ કરાયેલા રિટર્નમાં સમાવિષ્ટ ડેટા ઉપરાંત, નાણાકીય ડેટા પણ મેળવે છે, જેનો ઉપયોગ ગ્રાઉન્ડ લેવલ ઇન્ટેલિજન્સ, શોધ અને જપ્તી કામગીરીના તારણો અને ડેટા વિશ્લેષણની મદદથી ઓળખાયેલા પેટર્નની મદદથી કરચોરી અથવા કાયદાની જોગવાઈઓના દુરુપયોગના દાખલાઓને ઓળખવા માટે કરી શકાય છે.

NUDGE એટલે નોન-ઇન્ટ્રુસિવ યુસેજ ઓફ ડેટા ટુ ગાઇડ એન્ડ ઇનેબલ ટેક્સપેયર્સ, જે નજ થિયરી પર આધારિત છે, જે વર્તણૂકીય અર્થશાસ્ત્ર અને મનોવિજ્ઞાન પર આધારિત છે. જે એક સૂક્ષ્મ સૂચન અથવા પ્રભાવ અથવા હસ્તક્ષેપનો ઉલ્લેખ કરે છે, જે વ્યક્તિઓની પસંદગીની સ્વતંત્રતાને મર્યાદિત કર્યા વિના અનુમાનિત રીતે વર્તન બદલી શકે છે. એ વાતની પ્રશંસા કરવામાં આવે છે કે મોટાભાગના કરદાતાઓ સ્વાભાવિક રીતે પ્રામાણિક હોય છે અને તેમને તેમની પ્રામાણિકતા માટે પુરસ્કાર મળવો જોઈએ અને ચકાસણી, અથવા કોઈપણ આક્રમક કાર્યવાહી, ફક્ત છેલ્લા ઉપાય તરીકે જ હાથ ધરવી જોઈએ.

ફાઇનાન્સ એક્ટ, 2022 દ્વારા દાખલ કરાયેલ કલમ 139(8A) કરદાતાઓને 1 એપ્રિલ 2022થી સંબંધિત આકારણી વર્ષના અંતથી 24 મહિનાની અંદર અપડેટેડ આઇ-ટી રિટર્ન ફાઇલ કરવાની પરવાનગી આપે છે. ફાઇનાન્સ એક્ટ, 2025 દ્વારા આ જોગવાઈમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. જેથી અપડેટેડ રિટર્ન ફાઇલ કરવાની સમયમર્યાદા 24 મહિનાથી વધારીને 48 મહિના કરવામાં આવે. આ સુધારો કરદાતાને મૂળ ફાઇલ કરેલા રિટર્નમાં કોઈપણ દંડનીય જવાબદારી વગર ભૂલો સુધારવાની તક પૂરી પાડે છે.

ડિજિટલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો ઉપયોગ કરીને વિભાગ એવા કરદાતાઓને દબાણ કરે છે, જેમને તેમના રિટર્નમાં કપાત અને મુક્તિના ખોટા દાવા કર્યા હોવાની શંકા છે અને તેમને તેમના રિટર્ન અપડેટ કરવા અને કરની યોગ્ય રકમ ચૂકવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે.

બજેટ 2025-26: આવકવેરાના સ્લેબમાં ફેરફાર

2025-26ના કેન્દ્રીય બજેટમાં કરદાતાઓ માટે અનેક રાહત પગલાં આપવામાં આવ્યા છે. જે સરકારના વિકાસ-આધારિત અભિગમને પુષ્ટિ આપે છે. નવા કર માળખામાં નવી વ્યવસ્થા મુજબ 12 લાખ રૂપિયાની આવક સુધી કોઈ આવકવેરો નહીં હોય તેવી જોગવાઈ છે. પગારદાર કરદાતા 75,000 રૂપિયાના સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શનનો લાભ મેળવ્યા પછી 12.75 લાખ રૂપિયાથી વધુ ન હોય તેવી આવક પર શૂન્ય કર ચૂકવશે. કર છૂટને લાભ સાથે જોડવામાં આવી છે.

 

સ્લેબ રેટમાં ઘટાડો થવાથી કોઈ કર જવાબદારી નહીં રહે. આ પહેલથી ખાસ કરીને મધ્યમ વર્ગ માટે ઘરગથ્થુ વપરાશ, ખર્ચ અને રોકાણમાં વધારો થશે.

 

અન્ય નોંધપાત્ર પહેલ

કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા કર વસૂલાત વધારવા, કરચોરી રોકવા અને કર પાલનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અનેક પહેલ કરવામાં આવી છે.

TDS/TCSનું તર્કસંગતકરણ

Ø વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે વ્યાજ પર કર કપાતની મર્યાદા 50,000 રૂપિયાથી વધારીને 1 લાખ રૂપિયા કરવામાં આવી.

Ø ભાડા પર TDSની મર્યાદા 2.4 લાખ રૂપિયાથી વધારીને વાર્ષિક 6 લાખ રૂપિયા કરવામાં આવી.

Ø ઉદારકૃત રેમિટન્સ યોજના (LRS) હેઠળ વિદેશી રેમિટન્સ પર સ્રોત પર કર (TCS) વસૂલવાની મર્યાદા 7 લાખ રૂપિયાથી વધારીને 10 લાખ રૂપિયા કરવામાં આવી.

Ø TCS ચૂકવણીમાં વિલંબને ગુનાહિત જાહેર કરવામાં આવ્યો.

સ્વૈચ્છિક પાલનને પ્રોત્સાહન આપવું

Ø 29 ઓગસ્ટ, 2024ના રોજ અથવા તે પછી રાષ્ટ્રીય બચત યોજના (NSS) ખાતાઓમાંથી ઉપાડ હવે વ્યક્તિઓ માટે સંપૂર્ણપણે કરમુક્ત છે.

Ø જૂના શાસન હેઠળ રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજના (NPS) વાત્સલ્ય ખાતાઓ માટે કર કપાત.

પાલનને સરળ બનાવવું

Ø અપડેટેડ રિટર્ન ફાઇલ કરવાની સમય મર્યાદા 2 વર્ષથી વધારીને 4 વર્ષ કરવામાં આવી છે.

Ø નાના ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ/સંસ્થાઓ માટે નોંધણીનો સમયગાળો 5 વર્ષથી વધારીને 10 વર્ષ કરવામાં આવ્યો છે.

Ø 2 સ્વ-કબજાવાળી મિલકતો (અગાઉ 1)નું વાર્ષિક મૂલ્ય કોઈપણ શરત વિના માન્ય છે.

આવકવેરા બિલ, 2025 - ભારતીય કર સુધારાનો માર્ગ

આવકવેરા બિલ, 2025 હાલના આવકવેરા કાયદા, 1961ને બદલવાનો પ્રયાસ કરે છે જેમાં વર્ષોથી અનેક સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. તે હાલના કાયદાની મૂળભૂત કર જોગવાઈઓને જાળવી રાખે છે અને મુખ્યત્વે ભાષાને સરળ બનાવવા અને બિનજરૂરી જોગવાઈઓને દૂર કરવાનો હેતુ ધરાવે છે. આ સ્પષ્ટતા વધારીને વિકાસ ભારત તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે જે તેને સમજવામાં સરળ બનાવે છે અને અસ્પષ્ટતાઓને દૂર કરે છે.

 

નિષ્કર્ષ

આવકવેરા દિવસ એ ભારતની મજબૂત અને સમાવિષ્ટ કરવેરા પ્રણાલીના નિર્માણ પ્રત્યેની સતત પ્રતિબદ્ધતાને સન્માન છે. 1924માં સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ રેવન્યુની સ્થાપનાથી લઈને ચાલુ ડિજિટલ ગવર્નન્સ પહેલ દ્વારા ચિહ્નિત થયેલ ટેકનોલોજી-નેતૃત્વ પરિવર્તન સુધી, આ યાત્રા સુધારા, સુગમતા અને આધુનિકીકરણના વારસાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આ દિવસ ફક્ત કર વસૂલાત પાછળના લોકો જ નહીં પરંતુ કરદાતાઓ અને જાહેર સેવાઓના ભંડોળમાં આવકવેરાની મૂળભૂત ભૂમિકા, આર્થિક પ્રગતિને આગળ ધપાવવા અને સામાજિક સમાનતાને મજબૂત બનાવવામાં પણ સન્માનિત કરે છે. તે આપણને યાદ અપાવે છે કે એક પારદર્શક, કાર્યક્ષમ અને નાગરિક-મૈત્રીપૂર્ણ કર ઇકોસિસ્ટમ મજબૂત અને આત્મનિર્ભર લોકશાહી માટે જરૂરી છે. ભવિષ્યમાં, ઐતિહાસિક વારસો અને વર્તમાન પગલાં સમૃદ્ધિ તરફ દોરી જતા સ્થિર અને મજબૂત આર્થિક માળખામાં ફાળો આપશે.

સંદર્ભ:

પીઆઈબી

• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2098406
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1710598#:~:text=The%20Gross%20collection%20of%20Direct,Tax(CIT)%20at%20Rs
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1710598#:~:text=The%20Gross%20collection%20of%20Direct,Tax(CIT)%20at%20Rs
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1913403
• https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2018373#:~:text=The%20Gross%20Personal%20Income%20Tax,crore%20of%20the%20preceding%20year
• https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2098353

પીઆઈબી પૃષ્ઠભૂમિ

• https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?NoteId=151949&ModuleId3

આવકવેરા વિભાગ

• https://incometaxindia.gov.in/Lists/Latest%20News/Attachments/709/Direct-Tax-Collections-for-FY-2024-25-as-on-31.03.2025.pdf
• https://incometaxindia.gov.in/Pages/Direct-Taxes-Data.aspx

આવકવેરા બિલ, ૨૦૨૫

• https://incometaxindia.gov.in/Documents/income-tax-bill-2025/income-tax-bill-2025.pdf

ભારતની સંસદ

• https://sansad.in/getFile/annex/266/AU2478_4DCl3C.pdf?source=pqars

PDF જોવા માટે અહીં ક્લિક કરો

 

AP/IJ/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com

(Release ID: 2147682)