ભારતીય બંધારણના કલમ 15(1) અને (2), 16(1) અને (2), 25(1), 26, 28 અને 29(2) લઘુમતીઓ સહિત ભારતીય નાગરિકોને ભેદભાવથી સ્વતંત્રતા અને રક્ષણ પૂરું પાડે છે. કલમ 30(1),  30(1-એ) અને 30(2) ખાસ કરીને લઘુમતીઓને આવરી લે છે. સબકા સાથ સબકા વિકાસની તેની નીતિ હેઠળ, સરકારે સમાજના દરેક વર્ગના કલ્યાણ અને ઉત્થાન માટે વિવિધ યોજનાઓ અમલમાં મૂકી છે, જેમાં છ (6) કેન્દ્રીય રીતે સૂચિત લઘુમતી સમુદાયો, જેમ કે મુસ્લિમો, બૌદ્ધો, ખ્રિસ્તીઓ, જૈનો, પારસીઓ અને શીખો, ખાસ કરીને સમાજના આર્થિક રીતે નબળા અને વંચિત વર્ગોનો સમાવેશ થાય છે.

સરકારે યોજનાઓ હેઠળ બધા પાત્ર લાભાર્થીઓને આવરી લેવા માટે એક સર્વાંગી અભિગમ અપનાવ્યો. આવી કેટલીક યોજનાઓનું પુનર્ગઠન પણ કરવામાં આવ્યું હતું જેથી તેમને બધા પાત્ર લાભાર્થીઓ માટે સાર્વત્રિક બનાવી શકાય. સરકારના સંતૃપ્તિ અભિગમ હેઠળ, ઘણી યોજનાઓ/ઘટકોને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવામાં આવ્યા છે.

ચાલુ યોજનાઓના અમલીકરણ માટે, ભારત સરકારે હવે વિવિધ યોજનાઓ/કાર્યક્રમોનું નિરીક્ષણ કરવા માટે નીતિ આયોગના વિકાસ દેખરેખ અને મૂલ્યાંકન કાર્યાલય (DMEO) જેવી વિવિધ દેખરેખ પદ્ધતિઓ/એજન્સીઓ સ્થાપિત કરી છે. DMEOને ભારત સરકારની યોજનાઓ, કાર્યક્રમો અને પહેલોના અમલીકરણ અને સેવાઓના વિતરણના અવકાશને મજબૂત બનાવવા માટે સક્રિયપણે દેખરેખ અને મૂલ્યાંકન કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. નીતિ આયોગના DMEOને સોંપાયેલ આઉટપુટ-આઉટપુટ મોનિટરિંગ ફ્રેમવર્ક (OOMF) યોજનાના ઉદ્દેશ્યો અથવા 'પરિણામો'ની સિદ્ધિ માટે માપી શકાય તેવા સૂચકાંકો પ્રદાન કરવાનો પ્રયાસ કરે છે.

વધુમાં, સંબંધિત મંત્રાલયો/વિભાગો પાસે તેમની સંબંધિત યોજનાઓમાં આંતરિક દેખરેખ પદ્ધતિઓ છે અને તેઓ નિયમિતપણે તેમની સંબંધિત યોજનાઓની પ્રગતિનું નિરીક્ષણ કરી રહ્યા છે.

આ માહિતી કેન્દ્રીય લઘુમતી બાબતો અને સંસદીય બાબતોના મંત્રી શ્રી કિરેન રિજિજુએ આજે લોકસભામાં એક લેખિત જવાબમાં આપી હતી.

AP/IJ/NP/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com