સાહિત્ય એ મશાલ છે જે સમાજને આગળ ધપાવે છે. કાલાતીત સાહિત્યની સૌથી મોટી લાક્ષણિકતા એ છે કે તે બદલાતા યુગમાં પણ પાત્ર અને વાતાવરણ સાથે એક નવી વાર્તા બનાવે છે. મુન્શી પ્રેમચંદનું સાહિત્ય આ પરંપરાને સમૃદ્ધ બનાવે છે. હિન્દી સાહિત્યના ઇતિહાસમાં નવલકથાઓના સમ્રાટ તરીકે પ્રખ્યાત મુન્શી પ્રેમચંદ, તેમના પિતા અજૈબ રાય શ્રીવાસ્તવ વારાણસીના લામાહીમાં પોસ્ટલ કારકુન તરીકે કામ કરતા હતા. આવી સ્થિતિમાં, પ્રેમચંદનો ટપાલ પરિવાર સાથે અતૂટ સંબંધ રહ્યો છે. પેઢીઓ મુન્શી પ્રેમચંદને વાંચીને મોટી થઈ. તેમની કૃતિઓ સાથે ખૂબ જ આત્મીયતા અનુભવાય છે. એવું લાગે છે કે આ કૃતિઓના પાત્રો આપણી આસપાસ હાજર છે. ઉપરોક્ત વિચારો પ્રખ્યાત બ્લોગર અને સાહિત્યકાર અને ઉત્તર ગુજરાત પરિક્ષેત્રના પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે પ્રેમચંદ જયંતી નિમિતે (31 જુલાઈ) વ્યક્ત કર્યા હતા.

પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું હતું કે વારાણસીના લમહીમાં જન્મેલા ટપાલ કર્મચારીના પુત્ર મુનશી પ્રેમચંદે સાહિત્યમાં એક નવો અધ્યાય લખ્યો હતો. હિન્દી વાર્તાઓ અને નવલકથાઓના ક્ષેત્રમાં 1918થી 1936 સુધીના સમયગાળાને 'પ્રેમચંદ યુગ' કહેવામાં આવે છે. પ્રેમચંદ સાહિત્યની વૈચારિક યાત્રા આદર્શથી વાસ્તવિકતા લક્ષી છે. મુનશી પ્રેમચંદ સ્વતંત્રતા સંગ્રામના મહાન વાર્તાકાર પણ છે. મુનશી પ્રેમચંદ એક સાહિત્યકાર, પત્રકાર અને શિક્ષક તેમજ આદર્શલક્ષી વ્યક્તિત્વ હતા. શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું હતું કે, પ્રેમચંદની યાદમાં, 30 જુલાઈ 1980ના રોજ તેમની જન્મશતાબ્દી નિમિત્તે ભારતીય ટપાલ વિભાગ દ્વારા 30 પૈસાની ટપાલ ટિકિટ પણ બહાર પાડવામાં આવી છે.

પોસ્ટમાસ્ટર જનરલ શ્રી કૃષ્ણ કુમાર યાદવે જણાવ્યું હતું કે વૈશ્વિકરણના યુગમાં પ્રેમચંદના સાહિત્યિક અને સામાજિક પ્રવચનો આજે પણ એટલા જ સુસંગત છે. તેમની કૃતિઓના બધા પાત્રો, જેમ કે હોરી, મેક્કુ, અમીના, માધો, જિયાવન, હમીદ, ક્યાંક ને ક્યાંક, વર્તમાન સમાજના સત્ય સામે ફરી ઉભા રહે છે. પ્રેમચંદ સાહિત્યને સત્યની ધરતી પર લાવ્યા. જ્યારે પ્રેમચંદ તેમની કૃતિઓમાં સમાજના ઉપેક્ષિત અને શોષિત વર્ગનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, ત્યારે ચોક્કસપણે આ માધ્યમ દ્વારા તેઓ યુદ્ધ લડે છે અને આ ઊંડા સૂતેલા વર્ગને જગાડવા માટે પહેલ કરે છે. શ્રી યાદવે કહ્યું કે કોઈ પણ વિચારધારા સાથે પોતાને જોડવાને બદલે, પ્રેમચંદે તે સમયના સમાજમાં પ્રવર્તતા સળગતા મુદ્દાઓ સાથે પોતાને જોડ્યા. તેમનું સાહિત્ય શાશ્વત છે અને વાસ્તવિકતાની નજીક રહીને, તે સમય સાથે સ્પર્ધા કરે છે.

(Release ID: 2150125) Visitor Counter : 9