ભારત સરકારે નાના અને મધ્યમ શહેરો સહિત દેશભરમાં સ્ટાર્ટ-અપ્સ સહિત કંપનીઓની નોંધણીને સરળ અને સુવિધાજનક બનાવવા માટે અનેક પગલાં લીધાં છે.

કેટલાક મહત્વપૂર્ણ પગલાં નીચે મુજબ છે:

1. AGILE PRO-S સાથે SPICE+ નામનું એક સંકલિત નવું વેબ ફોર્મ ઉપયોગમાં લાવવામાં આવ્યું છે. આ ફોર્મ 'વ્યવસાય શરૂ કરવા' સંબંધિત અગિયાર સેવાઓ પ્રદાન કરે છે: (i) નામ અનામત, (ii) સંસ્થાપન, (iii) કાયમી ખાતા નંબર (PAN), (iv) કર કપાત ખાતા નંબર (TAN), (v) ડિરેક્ટર ઓળખ નંબર (DIN), (vi) કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ સંગઠન (EPFO) નોંધણી, (vii) કર્મચારી રાજ્ય વીમા નિગમ (ESIC) નોંધણી, (viii) ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ (GST) નંબર, (ix) બેંક એકાઉન્ટ નંબર, (x) વ્યાવસાયિક કર નોંધણી (મુંબઈ, કોલકાતા અને કર્ણાટક), (xi) દિલ્હી શોપ્સ અને એસ્ટાબ્લિશમેન્ટ રજિસ્ટ્રેશન.
2. હવે, 15 લાખ રૂપિયા સુધીની અધિકૃત મૂડી ધરાવતી કંપનીઓ અથવા જ્યાં કોઈ શેર મૂડી લાગુ પડતી નથી ત્યાં 20 સભ્યો સુધીની કંપનીઓના સંસ્થાપન માટે શૂન્ય ફી લેવામાં આવશે.
3. કંપનીઓ અને મર્યાદિત જવાબદારી ભાગીદારી (LLPs)ના નામ અનામત અને સંસ્થાપન માટે એક કેન્દ્રીય નોંધણી કેન્દ્ર (CRC)ની સ્થાપના કરવામાં આવી છે.
4. LLP ઇન્કોર્પોરેશન ફોર્મ, જેને FILLIP કહેવાય છે, તેને સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ (CBDT) સાથે પણ સંકલિત કરવામાં આવ્યું છે જેથી LLPના ઇન્કોર્પોરેશન સમયે PAN/TAN ઉપલબ્ધ કરાવી શકાય.

સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા પહેલ હેઠળ સ્ટાર્ટઅપ માન્યતા માટેની અરજી પ્રક્રિયાને સુવ્યવસ્થિત કરવામાં આવી છે અને ઇન્ટરેક્ટિવ સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા પોર્ટલ અને નેશનલ સિંગલ વિન્ડો સિસ્ટમ (NSWS) દ્વારા સંપૂર્ણપણે ડિજિટલ બનાવવામાં આવી છે, જે દેશના કોઈપણ ભાગમાંથી તેને સુલભ બનાવે છે.

સ્વ-પ્રમાણપત્ર સાથે માન્યતા માટેની દસ્તાવેજીકરણ પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવામાં આવી છે. માન્યતા પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા માટે સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા પોર્ટલ પર માન્યતા માર્ગદર્શિકાઓ અને ટ્યુટોરિયલ્સ પણ વિકસાવવામાં આવ્યા છે અને અપલોડ કરવામાં આવ્યા છે.

સ્ટાર્ટઅપ માન્યતાને પ્રોત્સાહન આપવા અને ઉદ્યોગસાહસિકોને પ્રાથમિકતા સહાય પૂરી પાડવા માટે સ્ટાર્ટઅપ્સ માટે રાજ્ય/યુટી નોડલ એજન્સીઓ અને ઇન્ક્યુબેટર્સ જેવા પ્રાદેશિક હિસ્સેદારોના સહયોગથી રાજ્યો/યુટીમાં વર્કશોપનું આયોજન કરવામાં આવે છે.

મંત્રાલયે પાલન બોજ ઘટાડવા અને વપરાશકર્તા અનુભવ વધારવા માટે સેવા વિતરણમાં પારદર્શિતા, કાર્યક્ષમતા અને તત્પરતા વધારવા માટે ઘણી ડિજિટલ પહેલ શરૂ કરી છે, જેમાંથી કેટલીક નીચે સૂચિબદ્ધ છે:

1. કંપનીઓ/LLPs ના સ્વૈચ્છિક બંધ થવાની કેન્દ્રિય પ્રક્રિયા માટે સેન્ટર ફોર એક્સિલરેટેડ કોર્પોરેટ એક્ઝિટ પ્રોસેસિંગ (CPACE).
2. MCA21 V3 પ્લેટફોર્મ વ્યવસાયને સરળ બનાવવામાં મદદ કરે છે અને વેબ-આધારિત ફોર્મ્સ રજૂ કર્યા છે, જે હિસ્સેદારો દ્વારા દાખલ કરાયેલા ડેટાની રીઅલ-ટાઇમ ચકાસણીને સક્ષમ કરે છે. હિસ્સેદારોને વધુ સહાય પૂરી પાડવા માટે, હેલ્પડેસ્કમાં લાઇવ ચેટ સુવિધા એકીકૃત કરવામાં આવી છે, જે રીઅલ-ટાઇમ સહાય પૂરી પાડે છે અને એકંદર વપરાશકર્તા અનુભવને સુધારે છે.
3. ઈ-એડજ્યુડિકેશન સિસ્ટમ નિર્ણયના કેસોની પ્રક્રિયા કરવા માટે સંપૂર્ણ ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડે છે, જેનાથી કાર્યક્ષમતા અને પારદર્શિતા સુનિશ્ચિત થાય છે.
4. હિસ્સેદારો MCA21 પોર્ટલ પર તેમનો પ્રતિસાદ આપવા અને પડકારો, જો કોઈ હોય તો, ફરિયાદો નોંધાવવા માટે ટિકિટ પણ મેળવી શકે છે.
5. કંપની અધિનિયમ, 2013 હેઠળ અધિકારક્ષેત્રના ROCમાં પહેલાથી જ દાખલ કરાયેલા વિવિધ ઇલેક્ટ્રોનિક ઇ-ફોર્મ્સની ઝડપી અને કેન્દ્રિય પ્રક્રિયા માટે સેન્ટ્રલ પ્રોસેસિંગ સેન્ટર (CPC) 16.02.2024થી કાર્યરત કરવામાં આવ્યું હતું.

કંપનીઓ (સુધારા) અધિનિયમ, 2017 હેઠળ, કલમ 7(1)(c)ની આવશ્યકતામાં ફેરફાર કરીને સંસ્થાપન સમયે પ્રથમ ડિરેક્ટરો અને સબ્સ્ક્રાઇબર્સ દ્વારા તેમાં ઉલ્લેખિત ગુનાઓ માટે દોષિત ન ઠેરવવામાં આવ્યા હોવા અંગે "એફિડેવિટ" પ્રદાન કરવામાં આવ્યું છે. સુધારા પછી, પ્રથમ ડિરેક્ટરો અને સબ્સ્ક્રાઇબર્સને આ સંદર્ભમાં "ઘોષણા" સબમિટ કરવાની જરૂર છે. હિસ્સેદારોના સૂચનોના આધારે સમયાંતરે નિયમો અને ફોર્મમાં સુધારા દ્વારા સરળીકરણ કરવામાં આવે છે.

કોર્પોરેટ બાબતોના રાજ્ય મંત્રી અને માર્ગ પરિવહન અને રાજમાર્ગ રાજ્ય મંત્રી શ્રી હર્ષ મલ્હોત્રાએ આજે રાજ્યસભામાં એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં આ માહિતી આપી હતી.

SM/IJ/GP/JD

(Release ID: 2158150)