પ્રધાનમંત્રીનું કાર્યાલય
azadi ka amrit mahotsav

દિલ્હીના યશોભૂમિ ખાતે સેમિકોન ઇન્ડિયા 2025 કાર્યક્રમમાં પ્રધાનમંત્રીના સંબોધનનો મૂળપાઠ

Posted On: 02 SEP 2025 12:55PM by PIB Ahmedabad

કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળમાં મારા સાથી, અશ્વિની વૈષ્ણવજી, દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી રેખા ગુપ્તાજી, ઓડિશાના મુખ્યમંત્રી મોહન ચરણ માઝીજી, કેન્દ્રીય રાજ્યમંત્રી જિતિન પ્રસાદ જી, SEMI પ્રમુખ અજિત મનોચાજી, ભારત અને વિદેશના સેમિકન્ડક્ટર ઉદ્યોગના CEOs, અને તેમના સહયોગીઓ, વિવિધ દેશોના અહીં હાજર અમારા મહેમાનો, સ્ટાર્ટ-અપ્સ સાથે સંકળાયેલા ઉદ્યોગસાહસિકો, વિવિધ રાજ્યોના મારા યુવાન વિદ્યાર્થી મિત્રો, મહિલાઓ અને સજ્જનો!

ગઈકાલે રાત્રે જ, હું જાપાન અને ચીનની યાત્રાથી પાછો ફર્યો છું. તમે તાળીઓ પાડી રહ્યા છો કે હું ત્યાં ગયો છું, અથવા હું પાછો આવ્યો છું. અને આજે, હું યશોભૂમિમાં આકાંક્ષાઓ અને વિશ્વાસથી ભરેલા આ હોલમાં તમારી વચ્ચે હાજર છું. તમે બધા જાણો છો કે મને ટેકનોલોજી પ્રત્યે કુદરતી જુસ્સો છે. હમણાં જ, જાપાનની મારી મુલાકાત દરમિયાન, મને જાપાનના પ્રધાનમંત્રી શિગેરુ ઇશિબા સાન સાથે ટોક્યો ઇલેક્ટ્રોન ફેક્ટરીની મુલાકાત લેવાની તક મળી. અને તેમના CEO પણ હમણાં જ અમારી વચ્ચે કહી રહ્યા હતા કે મોદી સાહેબ આવ્યા હતા.

મિત્રો,

ટેકનોલોજી પ્રત્યેનો મારો આ ઝુકાવ મને વારંવાર તમારી વચ્ચે લાવે છે. એટલા માટે આજે પણ હું તમારી વચ્ચે રહીને ખૂબ ખુશ છું.

મિત્રો,

અહીં વિશ્વભરના સેમિકન્ડક્ટર્સ સાથે સંબંધિત નિષ્ણાતો છે, 40-50 થી વધુ દેશોનું પ્રતિનિધિત્વ અહીં છે, અને ભારતની નવીનતા અને યુવા શક્તિ પણ અહીં દેખાય છે. અને આ સંયોજનનો એક જ સંદેશ છે - વિશ્વ ભારત પર વિશ્વાસ કરે છે, વિશ્વ ભારતમાં માને છે, અને વિશ્વ ભારત સાથે સેમિકન્ડક્ટર ભવિષ્ય બનાવવા માટે તૈયાર છે.

હું સેમિકોન ઇન્ડિયામાં આવેલા તમારા બધાને અભિનંદન આપું છું. તમે બધા વિકસિત ભારતની યાત્રામાં, આત્મનિર્ભર ભારતની યાત્રામાં અમારા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભાગીદાર છો.

મિત્રો,

થોડા દિવસો પહેલા જ, આ વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળાના GDP આંકડા આવ્યા છે. ફરી એકવાર, ભારતે દરેક આશા, દરેક અપેક્ષા, દરેક મૂલ્યાંકન કરતાં વધુ સારું પ્રદર્શન કર્યું છે. એક તરફ, જ્યારે વિશ્વભરની અર્થવ્યવસ્થાઓ ચિંતિત છે, આર્થિક સ્વાર્થથી ઉદ્ભવતા પડકારો છે, તે વાતાવરણમાં ભારતે 7.8% નો વિકાસ દર હાંસલ કર્યો છે. અને આ વૃદ્ધિ દરેક ક્ષેત્રમાં છે, ઉત્પાદન, સેવાઓ, કૃષિ, બાંધકામ, દરેક જગ્યાએ ઉત્સાહ દેખાય છે. આજે ભારત જે ગતિએ વિકાસ કરી રહ્યું છે તે આપણા બધામાં, ઉદ્યોગમાં, દેશના દરેક નાગરિકમાં નવી ઉર્જાનો સંચાર કરી રહ્યું છે. આ વૃદ્ધિની દિશા છે, જે ભારતને ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનાવવા તરફ ઝડપથી આગળ વધવાની ખાતરી છે.

મિત્રો,

સેમિકન્ડક્ટર્સની દુનિયામાં એક કહેવત છે, તેલ કાળું સોનું હતું, પણ ચિપ્સ ડિજિટલ હીરા છે. તેલ આપણી છેલ્લી સદીને આકાર આપતું હતું. વિશ્વનું ભાગ્ય તેલના કુવાઓ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. આ તેલના કુવાઓમાંથી કેટલું પેટ્રોલિયમ કાઢવામાં આવે છે તેના આધારે વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં વધઘટ થાય છે. પરંતુ 21મી સદીની શક્તિ એક નાની ચિપ સુધી મર્યાદિત રહી છે. આ ચિપ્સ નાની હોઈ શકે છે, પરંતુ તેમની પાસે વિશ્વની પ્રગતિને મોટી ગતિ આપવાની શક્તિ છે. અને તેથી જ આજે સેમિકન્ડક્ટરનું વૈશ્વિક બજાર 600 અબજ ડોલર સુધી પહોંચી રહ્યું છે. અને આગામી થોડા વર્ષોમાં તે એક ટ્રિલિયન ડોલરને પણ પાર કરશે. અને મારું માનવું છે કે ભારત જે ગતિએ સેમિકન્ડક્ટર ક્ષેત્રમાં આગળ વધી રહ્યું છે, તે ગતિ સાથે, આ એક ટ્રિલિયન બજાર હિસ્સામાં ભારતનો મહત્વપૂર્ણ હિસ્સો હશે.

મિત્રો,

હું તમારી સમક્ષ એ પણ મૂકવા માંગુ છું કે ભારતની ગતિ શું છે. વર્ષ 2021 માં, અમે સેમિકોન ઇન્ડિયા પ્રોગ્રામ શરૂ કર્યો, વર્ષ 2023 સુધીમાં, ભારતના પ્રથમ સેમિકન્ડક્ટર પ્લાન્ટને મંજૂરી આપવામાં આવી. વર્ષ 2024 માં, અમે કેટલાક વધુ પ્લાન્ટ્સને મંજૂરી આપી, વર્ષ 2025 માં, અમે 5 વધુ પ્રોજેક્ટ્સને મંજૂરી આપી, કુલ મળીને, 10 સેમિકન્ડક્ટર પ્રોજેક્ટ્સમાં અઢાર અબજ ડોલરથી વધુ એટલે કે દોઢ લાખ કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ ભારત પર વિશ્વનો વધતો વિશ્વાસ દર્શાવે છે.

મિત્રો,

તમે જાણો છો, સેમિકન્ડક્ટર્સમાં ગતિ મહત્વની છે. ફાઇલથી ફેક્ટરી સુધીનો સમય જેટલો ઓછો હશે, કાગળકામ ઓછું થશે, વેફરનું કામ વહેલું શરૂ થશે. અમારી સરકાર આ અભિગમ સાથે કામ કરી રહી છે. અમે નેશનલ સિંગલ વિન્ડો સિસ્ટમ લાગુ કરી છે. આ સાથે, કેન્દ્ર અને રાજ્યો તરફથી બધી મંજૂરીઓ એક જ પ્લેટફોર્મ પર મળી રહી છે. આનાથી આપણા રોકાણકારોને ઘણા કાગળકામમાંથી મુક્તિ મળી છે. આજે, દેશભરમાં સેમિકન્ડક્ટર પાર્ક પ્લગ એન્ડ પ્લે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર મોડેલ પર બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. આ પાર્કમાં જમીન, વીજ પુરવઠો, બંદરો, એરપોર્ટ, આ બધા માટે કનેક્ટિવિટી તેમજ કુશળ કાર્યકર પૂલની સુવિધાઓ છે. અને જ્યારે આમાં પ્રોત્સાહનો પણ ઉમેરવામાં આવે છે, ત્યારે ઉદ્યોગ ચોક્કસપણે ખીલશે. PLI પ્રોત્સાહનો હોય કે ડિઝાઇન લિંક્ડ ગ્રાન્ટ્સ, ભારત એન્ડ ટુ એન્ડ ક્ષમતાઓ આપી રહ્યું છે. એટલા માટે રોકાણો પણ સતત આવી રહ્યા છે. ભારત હવે બેકએન્ડથી ફુલ સ્ટેક સેમિકન્ડક્ટર નેશન બનવા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. તે દિવસ દૂર નથી જ્યારે ભારતની સૌથી નાની ચિપ વિશ્વના સૌથી મોટા પરિવર્તનને આગળ ધપાવશે. અલબત્ત, આપણી યાત્રા મોડી શરૂ થઈ હતી પરંતુ હવે કંઈ પણ આપણને રોકી શકશે નહીં. મને કહેવામાં આવ્યું છે કે CG પાવરનો પાયલોટ પ્લાન્ટ 4-5 દિવસ પહેલા એટલે કે 28 ઓગસ્ટના રોજ શરૂ થઈ ગયો છે. કેનનો પાયલોટ પ્લાન્ટ પણ શરૂ થવા જઈ રહ્યો છે. માઇક્રોન અને ટાટાની ટેસ્ટ ચિપ્સનું ઉત્પાદન પહેલાથી જ થઈ રહ્યું છે. જેમ મેં પહેલા કહ્યું હતું તેમ, આ વર્ષથી જ કોમર્શિયલ ચિપ્સનું ઉત્પાદન શરૂ થઈ જશે. આ દર્શાવે છે કે ભારત સેમિકન્ડક્ટર ક્ષેત્રમાં કેટલી ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે.

મિત્રો,

ભારતમાં સેમિકન્ડક્ટર્સની સફળતાની વાર્તા કોઈ એક વર્ટિકલ, કોઈપણ એક ટેકનોલોજી સુધી મર્યાદિત નથી. અમે એક સંપૂર્ણ ઇકોસિસ્ટમ બનાવી રહ્યા છીએ, એક ઇકોસિસ્ટમ જેમાં ડિઝાઇનિંગ, ઉત્પાદન, પેકેજિંગ અને હાઇ-ટેક ઉપકરણો, બધું જ ભારતમાં ઉપલબ્ધ છે. અમારું સેમિકન્ડક્ટર મિશન ફક્ત એક ફેબ અથવા એક ચિપ ઉત્પાદન સુધી મર્યાદિત નથી. અમે એક એવું સેમિકન્ડક્ટર ઇકોસિસ્ટમ બનાવી રહ્યા છીએ જે ભારતને આત્મનિર્ભર અને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બનાવે છે.

મિત્રો,

ભારતના સેમિકન્ડક્ટર મિશનમાં બીજી એક ખાસિયત છે. ભારત વિશ્વની સૌથી અદ્યતન ટેકનોલોજીઓ સાથે આ ક્ષેત્રમાં આગળ વધી રહ્યું છે. અમારું ધ્યાન ભારતમાં બનેલી ચિપ્સ દ્વારા ઉભરતી ટેકનોલોજીઓને નવી શક્તિ પ્રદાન કરવાનું છે. નોઈડા અને બેંગલુરુમાં બનેલા અમારા ડિઝાઇન સેન્ટરો વિશ્વની કેટલીક સૌથી અદ્યતન ચિપ્સ બનાવવા પર કામ કરી રહ્યા છે. આ ચિપ્સમાં અબજો ટ્રાન્ઝિસ્ટર સંગ્રહિત થઈ રહ્યા છે. આ ચિપ્સ 21મી સદીની ઇમર્સિવ ટેકનોલોજીઓને નવી શક્તિ આપશે.

મિત્રો,

આજે, ભારત વિશ્વના સેમિકન્ડક્ટર ક્ષેત્ર સામેના પડકારો પર પણ સતત કામ કરી રહ્યું છે. આજે આપણે શહેરોમાં ગગનચુંબી ઇમારતો જોઈએ છીએ, આપણે ઉત્તમ ભૌતિક માળખાકીય સુવિધાઓ જોઈએ છીએ. આવા માળખાકીય સુવિધાઓનો પાયો સ્ટીલ છે. અને આપણા ડિજિટલ માળખાગત સુવિધાઓનો આધાર મહત્વપૂર્ણ ખનિજો છે. તેથી જ ભારત આજે રાષ્ટ્રીય મહત્વપૂર્ણ ખનિજ મિશન પર કામ કરી રહ્યું છે. આપણે અહીં જ દુર્લભ ખનિજોની માંગને પૂર્ણ કરવામાં રોકાયેલા છીએ. છેલ્લા ચાર વર્ષમાં, આપણે મહત્વપૂર્ણ ખનિજ પ્રોજેક્ટ્સ પર ઘણું કામ કર્યું છે.

મિત્રો,

આપણી સરકાર સેમિકન્ડક્ટર ક્ષેત્રના વિકાસમાં સ્ટાર્ટ-અપ્સ અને MSME માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા પણ જુએ છે. આજે, ભારત વિશ્વની સેમિકન્ડક્ટર ડિઝાઇન પ્રતિભામાં 20 ટકા ફાળો આપે છે. ભારતમાં યુવાનો સેમિકન્ડક્ટર ઉદ્યોગની સૌથી મોટી માનવ મૂડી ફેક્ટરી છે. હું આપણા યુવા ઉદ્યોગસાહસિકો, નવીનતાઓ અને સ્ટાર્ટ-અપ્સને આગળ આવવા કહેવા માંગુ છું, સરકાર તમારી સાથે ખભા મિલાવીને કામ કરી રહી છે. ડિઝાઇન લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ સ્કીમ અને ચિપ્સ-ટુ-સ્ટાર્ટઅપ પ્રોગ્રામ તમારા માટે છે. સરકાર ડિઝાઇન લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ સ્કીમને પણ એક નવો દેખાવ આપવા જઈ રહી છે. અમારો પ્રયાસ આ ક્ષેત્રમાં ભારતીય બૌદ્ધિક સંપત્તિ (IP) વિકસાવવાનો છે. તાજેતરમાં અનુસંધાન રાષ્ટ્રીય સંશોધન ભંડોળ સાથે શરૂ કરાયેલ જોડાણ પણ તમને મદદ કરશે.

મિત્રો,

ઘણા રાજ્યો પણ અહીં ભાગ લઈ રહ્યા છે, ઘણા રાજ્યોએ સેમિકન્ડક્ટર ક્ષેત્ર માટે ખાસ નીતિઓ બનાવી છે, આ રાજ્યો તેમના રાજ્યોમાં ખાસ માળખાગત સુવિધાઓ પર ભાર મૂકી રહ્યા છે. હું દેશના તમામ રાજ્યોને પણ કહેવા માંગુ છું કે તેઓ તેમના રાજ્યોમાં સેમિકન્ડક્ટર ઇકોસિસ્ટમ વિકસાવવા માટે અન્ય રાજ્યો સાથે સ્વસ્થ સ્પર્ધા કરે અને તેમના રાજ્યોમાં રોકાણનું વાતાવરણ વધે.

મિત્રો,

ભારત રિફોર્મ, પર્ફોર્મ અને ટ્રાન્સફોર્મના મંત્રને અનુસરીને અહીં પહોંચ્યું છે. આવનારા સમયમાં, અમે આગામી પેઢીના સુધારાનો એક નવો તબક્કો શરૂ કરવા જઈ રહ્યા છીએ. અમે ઇન્ડિયા સેમિકન્ડક્ટર મિશનના આગામી તબક્કા પર પણ કામ કરી રહ્યા છીએ. હું અહીં આવેલા તમામ રોકાણકારોને કહેવા માંગુ છું કે અમે ખુલ્લા દિલે તમારું સ્વાગત કરવા તૈયાર છીએ. અને તમારી ભાષામાં, ડિઝાઇન તૈયાર છે, માસ્ક ગોઠવાયેલ છે. હવે ચોકસાઈ સાથે અમલ કરવાનો અને સ્કેલ પર ડિલિવરી કરવાનો સમય છે. અમારી નીતિઓ ટૂંકા ગાળાના સંકેતો નથી, આ લાંબા ગાળાની પ્રતિબદ્ધતાઓ છે. અમે તમારી દરેક જરૂરિયાત પૂરી કરીશું. તે દિવસ દૂર નથી જ્યારે આખી દુનિયા કહેશે- ભારતમાં ડિઝાઇન, ભારતમાં બનાવેલ, વિશ્વ દ્વારા વિશ્વસનીય. આપણા દરેક પ્રયાસ સફળ થાય, દરેક બાઈટ નવીનતાથી ભરપૂર રહે, અને આપણી યાત્રા હંમેશા ભૂલ-મુક્ત અને ઉચ્ચ પ્રદર્શનથી ભરેલી રહે. આ ભાવના સાથે, આપ સૌને શુભકામનાઓ!

આભાર!

SM/IJ/GP

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad   Image result for facebook icon /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com


(Release ID: 2163008) Visitor Counter : 2