પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે ​​આસામના ગુવાહાટી ખાતે ભારત રત્ન ડૉ. ભૂપેન હજારિકાની 100મી જન્મજયંતીના સમારોહને સંબોધન કર્યું હતું. સભાને સંબોધતા પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે આજનો દિવસ એક અદ્ભુત દિવસ છે અને આ ક્ષણ ખરેખર કિંમતી છે. તેમણે શેર કર્યું હતું કે તેમણે જે પ્રદર્શન જોયું, ઉત્સાહ અને તેમણે જે સંકલન જોયું તે ખૂબ જ હૃદયસ્પર્શી હતું. તેમણે ભૂપેન દાના સંગીતના લય પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો જે સમગ્ર કાર્યક્રમ દરમિયાન ગુંજતો રહ્યો. ભૂપેન હજારિકાને ટાંકીને પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે તેમના ગીતના કેટલાક શબ્દો તેમના મનમાં ગુંજતા રહ્યા. તેમણે વ્યક્ત કર્યું હતું કે ભૂપેનના સંગીતના તરંગો દરેક જગ્યાએ, અવિરતપણે વહેતા રહે તેવી તેમની ઇચ્છા છે. પ્રધાનમંત્રીએ કાર્યક્રમમાં ભાગ લેનારા તમામ કલાકારોનો હૃદયપૂર્વક આભાર માન્યો હતો. તેમણે જણાવ્યું કે આસામનો જુસ્સો એવો છે કે અહીંની દરેક ઘટના એક નવો રેકોર્ડ બનાવે છે, તેમણે નોંધ્યું કે આજના પરફોર્મન્સમાં અસાધારણ તૈયારી પ્રતિબિંબિત થાય છે. તેમણે તમામ કલાકારોને અભિનંદન અને પ્રશંસા આપી.

પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે થોડા દિવસો પહેલા, 8 સપ્ટેમ્બરના રોજ, ભૂપેન હજારિકાજીની જન્મજયંતિ ઉજવવામાં આવી હતી. તેમણે શેર કર્યું હતું કે તે દિવસે, તેમણે ભૂપેન દાના સન્માનમાં સમર્પિત લેખમાં પોતાની લાગણીઓ વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે ટિપ્પણી કરી હતી કે ભૂપેન દાની શતાબ્દી જન્મજયંતિ ઉજવણીનો ભાગ બનવું તેમના માટે સૌભાગ્યની વાત છે. શ્રી મોદીએ નોંધ્યું હતું કે ભૂપેન દાને બધા પ્રેમથી "શુદ્ધ કંઠ" કહે છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આ તે શુદ્ધ કંઠનું શતાબ્દી વર્ષ છે જેમણે ભારતની લાગણીઓને અવાજ આપ્યો, સંગીતને સંવેદનશીલતા સાથે જોડ્યું, પોતાના સંગીત દ્વારા ભારતના સપનાઓને સાચવ્યા અને માતા ગંગા દ્વારા ભારત માતાની કરુણાનું વર્ણન કર્યું હતું.

ભૂપેન દાએ પોતાના સૂરો દ્વારા ભારતને જોડતી અમર રચનાઓ બનાવી અને ભારતીયોની પેઢીઓને ઉત્તેજિત કરી તે વાત પર ભાર મૂકતા શ્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે ભૂપેન દા હવે શારીરિક રીતે આપણી વચ્ચે નથી, તેમ છતાં તેમના ગીતો અને અવાજ ભારતની વિકાસ યાત્રાના સાક્ષી બની રહ્યા છે અને તેને ઉર્જા આપે છે. તેમણે ખાતરી આપી કે સરકાર ભૂપેન દાના શતાબ્દી જન્મજયંતિ વર્ષની ગર્વથી ઉજવણી કરી રહી છે. પ્રધાનમંત્રીએ એ પણ પ્રકાશિત કર્યું હતું કે ભૂપેન હજારિકાજીના ગીતો, સંદેશાઓ અને જીવનયાત્રા દરેક ઘર સુધી પહોંચાડવામાં આવી રહી છે. તેમણે માહિતી આપી કે ભૂપેન હજારિકાનું જીવનચરિત્ર આ કાર્યક્રમમાં પ્રકાશિત થયું હતું. આ પ્રસંગે ડૉ. ભૂપેન હજારિકાને શ્રદ્ધાંજલિ આપતા, શ્રી મોદીએ ભૂપેન દાની શતાબ્દી જન્મજયંતિ પર આસામના લોકો અને દરેક ભારતીયને શુભેચ્છાઓ પાઠવી હતી.

"ભૂપેન હજારિકાજીએ પોતાનું આખું જીવન સંગીતની સેવામાં સમર્પિત કર્યું હતું", એમ પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે જ્યારે સંગીત આધ્યાત્મિક સાધનાનું સ્વરૂપ બને છે, ત્યારે તે આત્માને સ્પર્શે છે, અને જ્યારે સંગીત એક સંકલ્પ બને છે, ત્યારે તે સમાજને માર્ગદર્શન આપવાનું માધ્યમ બને છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ભૂપેન દાના સંગીતને આટલું ખાસ બનાવ્યું છે. ભૂપેન દા જે આદર્શો દ્વારા જીવ્યા હતા અને જે અનુભવોમાંથી પસાર થયા હતા તે તેમના ગીતોમાં પ્રતિબિંબિત થયા હતા તે નોંધીને, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે ભૂપેન દાના સંગીતમાં ભારત માતા પ્રત્યેનો ઊંડો પ્રેમ "એક ભારત, શ્રેષ્ઠ ભારત" ના વિચાર પ્રત્યેની તેમની જીવંત પ્રતિબદ્ધતામાંથી ઉદ્ભવ્યો હતો. તેમણે ભાર મૂક્યો હતો કે ભૂપેન દાનો જન્મ ઉત્તરપૂર્વમાં થયો હતો, અને બ્રહ્મપુત્રના પવિત્ર લહેરોએ તેમને સંગીત શીખવ્યું હતું. ભૂપેન દા પાછળથી ગ્રેજ્યુએશન માટે કાશી ગયા હતા તેનો ઉલ્લેખ કરીને, શ્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે ભૂપેન દાની સંગીત યાત્રા, જે બ્રહ્મપુત્રથી શરૂ થઈ હતી, તે ગંગાના વહેતા લય દ્વારા નિપુણતામાં પરિવર્તિત થઈ. તેમણે કહ્યું હતું કે કાશીની ગતિશીલતાએ તેમના જીવનને સતત પ્રવાહ આપ્યો હતો. ભૂપેન દાને એક ભટકતા પ્રવાસી તરીકે વર્ણવતા જેમણે ભારતભરમાં પ્રવાસ કર્યો અને પીએચડી માટે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ પણ ગયા, પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો હતો કે જીવનના દરેક તબક્કે, ભૂપેન દા એક સાચા પુત્ર તરીકે આસામની માટી સાથે ઊંડાણપૂર્વક જોડાયેલા રહ્યા. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે આ જ કારણ છે કે ભૂપેન દા ભારત પાછા ફર્યા અને સિનેમા દ્વારા સામાન્ય માણસનો અવાજ બન્યા. પ્રધાનમંત્રીએ વધુમાં ટિપ્પણી કરી હતી કે ભૂપેન દાએ સામાન્ય જીવનની પીડાને અવાજ આપ્યો હતો, અને તે અવાજ હજુ પણ રાષ્ટ્રને હલાવી રહ્યો છે. ભૂપેન દાના ગીતને ટાંકીને, પ્રધાનમંત્રીએ અર્થ સમજાવ્યો: જો માનવીઓ એકબીજાના સુખ-દુઃખ, પીડા અને વેદના વિશે વિચારશે નહીં - તો આ દુનિયામાં એકબીજાની સંભાળ કોણ રાખશે? તેમણે દરેકને આ વિચાર કેટલો ઊંડો પ્રેરણાદાયક છે તેના પર ચિંતન કરવા વિનંતી કરી. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે આ જ વિચાર આજે ભારતને ગરીબો, હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા, દલિતો અને આદિવાસી સમુદાયોના જીવનને સુધારવાના પ્રયાસોમાં માર્ગદર્શન આપી રહ્યો છે.

ભૂપેન દાને ભારતની એકતા અને અખંડિતતાના મહાન હિમાયતી ગણાવતા, શ્રી મોદીએ યાદ કર્યું હતું કે દાયકાઓ પહેલા, જ્યારે પૂર્વોત્તર ઉપેક્ષાનો સામનો કરી રહ્યું હતું અને હિંસા અને અલગતાવાદમાં ડૂબેલું હતું, ત્યારે ભૂપેન દાએ ભારતની એકતાને અવાજ આપવાનું ચાલુ રાખ્યું. તેમણે કહ્યું હતું કે ભૂપેન દાએ સમૃદ્ધ ઉત્તરપૂર્વનું સ્વપ્ન જોયું હતું અને પ્રદેશના કુદરતી સૌંદર્યના ગીત ગાયા હતા. આસામ માટે ભૂપેન દાના ગીતની કેટલીક પંક્તિઓ ટાંકીને, પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે જ્યારે આપણે આ ગીત ગણગણીએ છીએ, ત્યારે આપણને આસામની વિવિધતા, શક્તિ અને સંભાવના પર ગર્વ થાય છે.

ભૂપેન દાને અરુણાચલ પ્રદેશ માટે સમાન પ્રેમ હતો તે નોંધીને, પ્રધાનમંત્રીએ ભૂપેન દાના અરુણાચલ પ્રદેશ વિશેના ગીતની કેટલીક પંક્તિઓ ટાંકી. તેમણે ટિપ્પણી કરી હતી કે સાચા દેશભક્તના હૃદયમાંથી જન્મેલો અવાજ ક્યારેય વ્યર્થ જતો નથી. તેમણે ખાતરી આપી કે સરકાર ભૂપેન દાના પૂર્વોત્તર માટેના સપનાઓને સાકાર કરવા માટે દિવસ-રાત કામ કરી રહી છે. શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે ભૂપેન દાને ભારત રત્ન આપીને, સરકારે પૂર્વોત્તરની આકાંક્ષાઓ અને ગૌરવનું સન્માન કર્યું હતું છે અને આ પ્રદેશને રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતા બનાવી છે. તેમણે માહિતી આપી કે આસામ અને અરુણાચલ પ્રદેશને જોડતા દેશના સૌથી લાંબા પુલોમાંથી એકનું નામ ભૂપેન હજારિકા પુલ રાખવામાં આવ્યું છે. પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો કે આસામ અને સમગ્ર પૂર્વોત્તર ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહ્યા છે, વિકાસના દરેક પાસામાં નવા રેકોર્ડ સ્થાપિત થઈ રહ્યા છે. તેમણે ભાર મૂક્યો કે આ સિદ્ધિઓ ભૂપેન દાને રાષ્ટ્ર તરફથી સાચી શ્રદ્ધાંજલિ છે.

"આસામ અને પૂર્વોત્તરે હંમેશા ભારતની સાંસ્કૃતિક વિવિધતામાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે", પ્રધાનમંત્રીએ પ્રદેશના સમૃદ્ધ ઇતિહાસ, તેના તહેવારો અને ઉજવણીઓ, તેની કલા અને સંસ્કૃતિ, તેની કુદરતી સુંદરતા અને દિવ્ય આભા વિશે ટિપ્પણી કરતા ભાર મૂક્યો. તેમણે ભાર મૂક્યો કે આ બધાની સાથે, ભારત માતાના સન્માન અને રક્ષણ માટે પ્રદેશના લોકો દ્વારા આપવામાં આવેલા બલિદાન અનિવાર્ય છે. શ્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે આ યોગદાન વિના, આપણે આપણા મહાન ભારતની કલ્પના કરી શકતા નથી. તેમણે ઉત્તરપૂર્વને દેશ માટે નવા પ્રકાશ અને નવા સવારની ભૂમિ તરીકે વર્ણવ્યું. તેમણે નોંધ્યું હતું કે રાષ્ટ્રનો પહેલો સૂર્યોદય આ પ્રદેશમાં થાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ ભૂપેન દાની કેટલીક પંક્તિઓ કહી જે તેમના ગીતમાં આ ભાવનાને અવાજ આપે છે. તેમણે ખાતરી આપી કે જ્યારે આપણે આસામના ઇતિહાસની ઉજવણી કરીએ છીએ, ત્યારે જ ભારતનો ઇતિહાસ પૂર્ણ થાય છે - ત્યારે જ ભારતનો આનંદ પૂર્ણ થાય છે અને આપણે આ વારસામાં ગર્વ સાથે આગળ વધવું જોઈએ.

જ્યારે આપણે કનેક્ટિવિટીની વાત કરીએ છીએ, ત્યારે લોકો ઘણીવાર રેલ, રોડ અથવા હવાઈ જોડાણ વિશે વિચારે છે તે વાત પર ભાર મૂકતા, શ્રી મોદીએ ભાર મૂક્યો કે રાષ્ટ્રીય એકતા માટે, કનેક્ટિવિટીનું બીજું સ્વરૂપ પણ એટલું જ જરૂરી છે - સાંસ્કૃતિક જોડાણ. તેમણે ટિપ્પણી કરી હતી કે છેલ્લા 11 વર્ષોમાં, દેશે પૂર્વોત્તરના વિકાસની સાથે સાંસ્કૃતિક જોડાણને પણ મહત્વપૂર્ણ મહત્વ આપ્યું છે, અને તે એક ચાલુ અભિયાન હોવાનું વર્ણવ્યું છે. તેમણે નોંધ્યું હતું કે આજની ઘટના આ અભિયાનની ઝલક દર્શાવે છે. પ્રધાનમંત્રીએ પ્રકાશિત કર્યું હતું કે વીર લચિત બોરફૂકનની 400મી જન્મજયંતિ તાજેતરમાં રાષ્ટ્રીય સ્તરે ઉજવવામાં આવી હતી. તેમણે ભાર મૂક્યો કે સ્વતંત્રતા સંગ્રામ દરમિયાન, આસામ અને પૂર્વોત્તરના ઘણા બહાદુર લડવૈયાઓએ અસાધારણ બલિદાન આપ્યા હતા. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ દરમિયાન, સરકારે પૂર્વોત્તરના આ સ્વતંત્રતા સેનાનીઓના વારસા અને ઇતિહાસને પુનર્જીવિત કર્યો. શ્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે આજે, સમગ્ર રાષ્ટ્ર આસામના ઇતિહાસ અને તેના યોગદાનથી પરિચિત થઈ રહ્યું છે. તાજેતરમાં દિલ્હીમાં અષ્ટલક્ષ્મી મહોત્સવનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું તેનો ઉલ્લેખ કરીને, શ્રી મોદીએ ખાતરી આપી કે તે કાર્યક્રમમાં પણ આસામની શક્તિ અને કૌશલ્યનું મુખ્ય પ્રદર્શન થયું હતું.

સંજોગો ગમે તે હોય, આસામે હંમેશા રાષ્ટ્રના ગૌરવને અવાજ આપ્યો છે તે વાત પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે ભૂપેન દાના ગીતોમાં આ ભાવના પ્રતિબિંબિત થાય છે. તેમણે યાદ કર્યું હતું કે 1962ના યુદ્ધ દરમિયાન, આસામે સીધા સંઘર્ષ જોયો હતો અને તે સમયે, ભૂપેન દાએ તેમના સંગીત દ્વારા રાષ્ટ્રના સંકલ્પને ઉન્નત કર્યો હતો. શ્રી મોદીએ તે સમયે ભૂપેન દા દ્વારા લખાયેલા ગીતની પંક્તિઓ ટાંકી હતી જેણે ભારતના લોકોમાં નવી ઊર્જાનો સંચાર કર્યો હતો.

ભારતના લોકોની દ્રઢ અને અડગ રહેવાની ભાવના અને સંકલ્પ પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન આ સ્પષ્ટપણે જોવા મળ્યું હતું. તેમણે ભાર મૂક્યો કે ભારતે પાકિસ્તાનના આતંકવાદી ઇરાદાઓનો નિર્ણાયક જવાબ આપ્યો હતો, અને રાષ્ટ્રની શક્તિ સમગ્ર વિશ્વમાં ગુંજતી હતી. ભારતે દર્શાવ્યું છે કે રાષ્ટ્રનો કોઈ પણ દુશ્મન કોઈપણ ખૂણામાં સુરક્ષિત રહેશે નહીં, શ્રી મોદીએ જાહેર કર્યું હતું કે, "નવું ભારત કોઈપણ સંજોગોમાં તેની સુરક્ષા અથવા ગૌરવ સાથે સમાધાન કરશે નહીં."

પ્રધાનમંત્રીએ આસામની સંસ્કૃતિના દરેક પાસાં નોંધપાત્ર અને અસાધારણ છે તે વાત પર ભાર મૂક્યો. તેમણે જણાવ્યું હતું કે આસામની સંસ્કૃતિ, ગૌરવ અને ગૌરવ પણ અપાર સંભાવનાઓના સ્ત્રોત છે. તેમણે આસામના પરંપરાગત પોશાક, ભોજન, પર્યટન અને ઉત્પાદનોનો સમૃદ્ધ વારસો અને તકોના ક્ષેત્રો તરીકે ઉલ્લેખ કર્યો. પ્રધાનમંત્રીએ આ તત્વોને ફક્ત ભારતમાં જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં માન્યતા આપવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો. તેમણે ગર્વ સાથે નોંધ્યું હતું કે તેઓ વ્યક્તિગત રીતે આસામના ગામોચાના બ્રાન્ડિંગને પ્રોત્સાહન આપે છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે આસામના દરેક ઉત્પાદનને વિશ્વના દરેક ખૂણામાં લઈ જવી જોઈએ.

"ભૂપેન દાનું સમગ્ર જીવન રાષ્ટ્રના લક્ષ્યો માટે સમર્પિત હતું", શ્રી મોદીએ કહ્યું, ભૂપેન દાના શતાબ્દી જન્મજયંતિ વર્ષ નિમિત્તે, આપણે દેશ માટે આત્મનિર્ભરતા પ્રાપ્ત કરવાનો સંકલ્પ લેવો જોઈએ. તેમણે આસામના તેમના ભાઈઓ અને બહેનોને "વોકલ ફોર લોકલ" ચળવળના બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર બનવા અપીલ કરી. સ્વદેશી ઉત્પાદનો પર ગર્વ લેવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ દરેકને ફક્ત સ્થાનિક માલ ખરીદવા અને વેચવા વિનંતી કરી. તેમણે કહ્યું હતું કે આપણે આ ઝુંબેશોને જેટલી ઝડપથી વેગ આપીશું, વિકસિત ભારતનું સ્વપ્ન તેટલું જ વહેલું પૂર્ણ થશે.

ભૂપેન દાએ 13 વર્ષની ઉંમરે એક ગીત લખ્યું હતું તેનો ઉલ્લેખ કરીને, શ્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે આ ગીતમાં ભૂપેન દાએ પોતાને અગ્નિના ચિનગારી તરીકે જોયા હતા અને એક નવા ભારતનું નિર્માણ કરવાનો સંકલ્પ કર્યો હતો. તેમણે એક એવા રાષ્ટ્રની કલ્પના કરી હતી જ્યાં દરેક પીડિત અને વંચિત વ્યક્તિ પોતાનું યોગ્ય સ્થાન પાછું મેળવશે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે ભૂપેન દાએ જે નવા ભારતનું સ્વપ્ન જોયું હતું તે હવે રાષ્ટ્રનો સામૂહિક સંકલ્પ બની ગયું છે. તેમણે દરેકને આ પ્રતિબદ્ધતા સાથે જોડાવવા વિનંતી કરી. 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારતનું લક્ષ્ય દરેક પ્રયાસ અને દરેક સંકલ્પના કેન્દ્રમાં રાખવાનો સમય આવી ગયો છે તેના પર ભાર મૂકતા, શ્રી મોદીએ કહ્યું હતું કે આ મિશનની પ્રેરણા ભૂપેન દાના ગીતો અને તેમના જીવનમાંથી મળશે. તેમણે ખાતરી આપીને સમાપન કર્યું હતું કે આ સંકલ્પો ભૂપેન હજારિકાજીના સપનાઓને પૂર્ણ કરશે અને ફરી એકવાર ભૂપેન દાની શતાબ્દી જન્મજયંતિ પર તમામ નાગરિકોને શુભેચ્છાઓ પાઠવી.

આ કાર્યક્રમમાં આસામના રાજ્યપાલ શ્રી લક્ષ્મણ પ્રસાદ આચાર્ય, આસામના મુખ્યમંત્રી શ્રી હિમંત બિસ્વા શર્મા, અરુણાચલ પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી શ્રી પેમા ખાંડુ, કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી સર્બાનંદ સોનોવાલ સહિત અન્ય મહાનુભાવો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

પૃષ્ઠભૂમિ

પ્રધાનમંત્રીએ ગુવાહાટીમાં ભારત રત્ન ડૉ. ભૂપેન હજારિકાની 100મી જન્મજયંતીની ઉજવણીમાં ભાગ લીધો હતો. આ ઉજવણી ડૉ. હજારિકાના જીવન અને વારસાનું સન્માન કરે છે, જેમનું આસામી સંગીત, સાહિત્ય અને સંસ્કૃતિમાં યોગદાન અજોડ રહ્યું છે.

SM/NP/GP/JD