કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે આજે અમદાવાદ, ગુજરાતમાં BAPS સ્વામિનારાયણ સંસ્થા દ્વારા આયોજિત "પ્રમુખ વર્ણી અમૃત મહોત્સવ"ને સંબોધિત કર્યો. આ અવસર પર ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ અને ઉપ-મુખ્યમંત્રી શ્રી હર્ષ સંઘવી સહિત અનેક ગણમાન્ય વ્યક્તિઓ ઉપસ્થિત હતા.

આ અવસર પર કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રીએ કહ્યું કે પૂજનીય પ્રમુખ સ્વામી મહારાજજીના સમગ્ર જીવન-કાર્ય, તેમની દિવ્ય સ્મૃતિઓ અને તેમના અનંત ગુણોનું પૂર્ણ વર્ણન કરવું અશક્ય છે. આજે BAPS સ્વામિનારાયણ સંસ્થા દ્વારા આયોજિત "પ્રમુખ વર્ણી અમૃત મહોત્સવ" સાબરમતી નદીના કિનારે, અત્યંત રમણીય વાતાવરણમાં સંપન્ન થઈ રહ્યો છે, જે આનંદદાયક અનુભવ છે. તેમણે કહ્યું કે સાબરમતીના કિનારે પ્રમુખ સ્વામી મહારાજજીના જીવનનું પ્રદર્શન કરી BAPSએ લોકોને સાચું જીવન જીવવાની પ્રેરણા આપી છે. પરંતુ પ્રમુખ સ્વામી મહારાજના પૂરા જીવન અને યોગદાનને સમજવું હોય તો આપણે એ જોવું પડશે કે તેમણે એક તરફ અધ્યાત્મ અને વૈષ્ણવ દર્શનને વ્યાપક જ નથી બનાવ્યું, પરંતુ તેને વ્યવહારમાં ઉતારવાનું અભૂતપૂર્વ કાર્ય કર્યું. શ્રી શાહે કહ્યું કે ભક્તિ અને સેવાને એકબીજા સાથે જોડીને "નર મેં નારાયણ"ના આપણા શાશ્વત વેદ-વાક્યને કશું કહ્યા વિના પોતાના ચરિત્રથી ચરિતાર્થ કરી બતાવ્યું.

શ્રી અમિત શાહે કહ્યું કે પૂજનીય પ્રમુખ સ્વામી મહારાજજીએ દરેક જીવ પ્રત્યે કરુણાની આપણી હજારો વર્ષ જૂની સંસ્કૃતિને પુનર્જીવિત કરી. સાથે જ, તેમણે ન કેવળ વૈષ્ણવ સંપ્રદાય, પરંતુ વિવિધ સંપ્રદાયોના સંત-મહંતોમાં પરસ્પર સત્વ અને સમન્વયની ભાવનાને કોઈ ઉપદેશ આપ્યા વિના, કેવળ પોતાના આચરણથી, સંચિત કરી એક સમગ્ર સનાતન ધર્મ માટે એક ખૂબ મોટું કાર્ય કર્યું. તેમણે કહ્યું કે સ્વતંત્રતા પછી સંત-સમાજ અને સંન્યાસ-વ્યવસ્થા પ્રત્યે સમાજમાં જે શ્રદ્ધા ધીમે ધીમે ઓછી થઈ રહી હતી, તેને પૂજનીય પ્રમુખ સ્વામી મહારાજ અને તેમના હજારો સંતોએ પોતાના આચરણની પવિત્રતાથી ફરીથી જીવંત અને સશક્ત બનાવી.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રીએ કહ્યું કે તેઓ પૂરા વિશ્વાસ સાથે કહેવા માંગે છે કે સનાતન ધર્મે પોતાની હજારો વર્ષોની યાત્રામાં અનેક સંકટો જોયા, પરંતુ સ્વતંત્ર ભારતમાં સૌથી મોટું સંકટ એ જ હતું કે સંત અને સંન્યાસી પ્રત્યે લોકોની શ્રદ્ધા ઓછી થઈ રહી હતી. તે શ્રદ્ધાને ફરીથી સ્થાપિત કરવાનો શ્રેય પ્રમુખ સ્વામી મહારાજ અને BAPS સંસ્થાને જાય છે. શ્રી શાહે કહ્યું કે પ્રમુખ સ્વામી મહારાજે ક્યારેય કોઈ સંપ્રદાય સાથે સહેજ પણ વિવાદ કર્યા વિના, કેવળ પોતાના આચરણથી એ બતાવી દીધું કે એક સંન્યાસી, સંત, સાધુનું જીવન કેટલું નિર્મળ, પવિત્ર અને આદર્શ હોવું જોઈએ. તેમણે સિદ્ધ કરી બતાવ્યું કે સનાતન ધર્મના શાશ્વત જ્ઞાનને જીવનનો આધાર બનાવીને તે જ્ઞાનથી પ્રાપ્ત અમૃતને કોઈ પણ દેખાડા વિના, પૂર્ણ સહજતાથી કરોડો લોકો સુધી કેવી રીતે પહોંચાડી શકાય છે. તેમનું આ જીવન-પર્યંત સાધના-કાર્ય રહ્યું.

શ્રી અમિત શાહે કહ્યું કે તેઓ સામાજિક જીવન અને સનાતન ધર્મના લાંબા ઉતાર-ચઢાવના વિદ્યાર્થી રહ્યા છે. તેમની સમજ મુજબ સ્વતંત્ર ભારતમાં સનાતન ધર્મ અને સંત-સંન્યાસી પરંપરા સામે જે સૌથી મોટું સંકટ આવ્યું, તે હતું લોકોના મનમાં શ્રદ્ધાનો ઘટાડો. તે સંકટનું સમાધાન પ્રમુખ સ્વામી મહારાજે ઉપદેશના એક પણ શબ્દનો ઉચ્ચાર કર્યા વિના, કેવળ પોતે અને પોતાના હજારો સંતોના આચરણથી કરી બતાવ્યું. તેમણે એક એવો સુંદર અને સર્વસ્વીકાર્ય માર્ગ પ્રશસ્ત કર્યો જે આજે સમગ્ર સનાતન ધર્મના સંન્યાસીઓ માટે માર્ગદર્શક બની ગયો છે.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રીએ કહ્યું કે સાબરમતીના પાવન તટ પર સંતોના સમર્પણનો ભવ્ય ઇતિહાસ રહ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે ઋષિ દધીચિના અસ્થિ દાનથી લઈને સમાજ માટેના અનેક કલ્યાણકારી કાર્યો સુધી, સાબરમતીનો કિનારો સંતોના સમર્પણની ભૂમિ રહી છે. આ જ સાબરમતી કિનારાથી મહાત્મા ગાંધીએ અહિંસા અને સત્યાગ્રહના શસ્ત્રથી વિશ્વની સૌથી મોટી સામ્રાજ્ય-શક્તિને પરાજિત કરીને દેશને આઝાદી અપાવી હતી. તેમણે કહ્યું કે અહીં જ અમદાવાદમાં, આંબલી વાળી પોળના મંદિરમાં, પ્રમુખ સ્વામી મહારાજે સન 1950માં BAPSના પ્રમુખ પદની સેવા સ્વીકારી હતી. 1950થી 2016 સુધી તેમના દ્વારા કરવામાં આવેલા કાર્ય આજે ન કેવળ સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાય, પરંતુ સમગ્ર દેશના તમામ સંપ્રદાયો માટે એક આદર્શ અને પ્રેરણા બની ગયા છે. તેમણે કહ્યું કે તેઓ સંતોને સાંભળી રહ્યા હતા, ત્યારે વારંવાર આંબલી વાળી પોળ અને શાહપુર ક્ષેત્રનો ઉલ્લેખ થયો. શ્રી શાહે કહ્યું કે તેમને પૂરો વિશ્વાસ છે કે આજના કાર્યક્રમ પછી આંબલી વાળી પોળ કેવળ ગુજરાત કે ભારત સુધી જ સીમિત નહીં રહે, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વ માટે એક અવિસ્મરણીય તીર્થસ્થળ બની જશે.

શ્રી અમિત શાહે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે જે સ્થળે શાસ્ત્રીજી મહારાજે યોગીજી મહારાજ જેવા પૂર્ણતઃ સિદ્ધ, સંન્યાસ-જીવનને સફળતાપૂર્વક જીવી ચૂકેલા યુવા સંતને પોતાના ઉત્તરાધિકારી તરીકે પસંદ કર્યા, જ્યાં ગુરુએ શિષ્યની પરીક્ષા લીધી અને શિષ્યે ગુરુના ચરણોમાં પોતાનું સર્વસ્વ સમર્પિત કરી દીધું, જ્યાં કોઈ પણ અહંકાર વિના, સંપ્રદાયની સીમાઓ વિના, કેવળ ધર્મ અને વિશ્વ-કલ્યાણ માટે સમર્પિત પ્રમુખ સ્વામી મહારાજને પ્રમુખ પદ સોંપવામાં આવ્યું, તે સ્થાન નિશ્ચિતપણે સનાતન ધર્મના સમસ્ત અનુયાયીઓ માટે એક પવિત્ર તીર્થ બની જશે.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રીએ કહ્યું કે સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના કાર્યક્રમો શિક્ષણને પ્રોત્સાહન અને સમાજમાં વ્યાપ્ત કુરીતિઓને દૂર કરવાના આયોજન હોય છે. આ કાર્યક્રમની સંરચના પણ એ જ ભાવનાથી થઈ છે – આ આપણને શીખવશે કે સંતનું જીવન કેવું હોવું જોઈએ અને એક સંત પાસેથી આપણે શું શીખવું જોઈએ.

SM/JY/GP/JD