પ્રસ્તાવના

એક સમયે દૂર અને સરહદ તરીકે જોવામાં આવતું, ઉત્તરપૂર્વ ભારત હવે પ્રગતિ, શાંતિ અને શક્યતાઓનું પ્રતીક બની ગયું છે. પ્રધાનમંત્રીએ તાજેતરમાં ઉત્તરપૂર્વને "અષ્ટલક્ષ્મી" તરીકે ઓળખાવ્યું હતું, જે આ પ્રદેશના આઠ ગણા વિકાસનું પ્રતીક છે. છેલ્લા અગિયાર વર્ષોમાં સરકારે ઐતિહાસિક રીતે ઉપેક્ષિત પ્રદેશો પર ખાસ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને સમાવિષ્ટ વિકાસ માટે પરિવર્તનશીલ અભિગમ અપનાવ્યો છે. આમાંથી, ઉત્તરપૂર્વ પ્રદેશમાં અભૂતપૂર્વ વિકાસ અને રાષ્ટ્રીય મુખ્ય પ્રવાહમાં એકીકરણ જોવા મળ્યું છે. પ્રધાનમંત્રીના "એક્ટ ઇસ્ટ" અને "ટ્રાન્સફોર્મેશન બાય ટ્રાન્સપોર્ટ"ના મંત્રથી પ્રેરિત, ઉત્તરપૂર્વીય ક્ષેત્ર વિકાસ મંત્રાલય (MDoNER) પરિવર્તનના મુખ્ય પ્રેરક તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. છેલ્લા 11 વર્ષોમાં, સતત નીતિગત ધ્યાન, માળખાગત સુવિધાઓમાં રોકાણ અને વ્યૂહાત્મક આયોજને ભારતના ઉત્તરપૂર્વના વિકાસના લેન્ડસ્કેપને ફરીથી આકાર આપ્યો છે. સરકારે હંમેશા સમાવેશી વિકાસને પ્રાથમિકતા આપી છે અને સરકારની ઉત્તરપૂર્વ નીતિ આ પ્રદેશને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવાના તેના પ્રયાસને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

બજેટ સંસાધનોની ફાળવણી અને અસરકારક ઉપયોગ માત્ર માળખાગત સુવિધાઓ અને મૂળભૂત સેવાઓને વધારવામાં જ નહીં પરંતુ શાંતિ અને સ્થિરતા માટે અનુકૂળ વાતાવરણને પ્રોત્સાહન આપવામાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. વીજળી, પાણી, આરોગ્ય અને શિક્ષણમાં રોકાણ દ્વારા સુધારેલ કનેક્ટિવિટીએ લાંબા સમયથી ચાલતી વિકાસલક્ષી ખામીઓને દૂર કરી છે. આ વિકાસલક્ષી પગલાંએ સરકારની સુરક્ષા પહેલોને પૂરક બનાવ્યા છે, એક ચક્ર બનાવ્યું છે જ્યાં વિકાસ સ્થિરતાને પ્રોત્સાહન આપે છે અને શાંતિ વધુ પ્રગતિને સક્ષમ બનાવે છે.

શાંતિ અને સુરક્ષા પહેલ

ઉત્તરપૂર્વ દાયકાઓથી ગંભીર આંતરિક સુરક્ષા પડકારોનો સામનો કરી રહ્યું હતું. સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા અસરકારક પગલાંને કારણે, ઉત્તરપૂર્વમાં સુરક્ષા સ્થિતિમાં નોંધપાત્ર સુધારો થયો છે. 2014થી ઉગ્રવાદી ઘટનાઓમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે અને પરિણામે સુરક્ષા કર્મચારીઓ અને નાગરિકોના મોતમાં પણ ઘટાડો નોંધાયો છે. શાંતિ કરારો પર હસ્તાક્ષર કરવાથી પ્રદેશમાં શાંતિ આવી છે અને હિંસામાં ઘટાડો થયો છે.

NSCN (IM) સાથે રૂપરેખા કરાર, 2015

ત્રિપુરા શાંતિ કરાર, (NLFT/SD) 2019

બોડો શાંતિ કરાર, 2020

કાર્બી-આંગલોંગ શાંતિ કરાર, 2021

આસામ-મેઘાલય સરહદ કરાર, 2022

આદિવાસી આસામ શાંતિ કરાર, 2022

DNLA શાંતિ કરાર 2023

ULFA શાંતિ કરાર 2023

NLFT અને ATTF શાંતિ કરાર 2024

આ પ્રયાસોથી આ પ્રદેશમાં AFSPAના વ્યાપને ઘટાડવાનો માર્ગ મોકળો થયો છે. પૂર્વોત્તરના રાજ્યો વચ્ચે લાંબા સમયથી ચાલતા વિવાદો આ પ્રદેશમાં એક મોટી ચિંતાનો વિષય રહ્યા છે. સરકારના સક્રિય પ્રયાસોથી, ઘણા દાયકાઓથી ચાલી રહેલા વિવાદો આખરે કાયમી ધોરણે ઉકેલાઈ રહ્યા છે. તાજેતરમાં, આસામ અને અરુણાચલ પ્રદેશે દાયકાઓ જૂના સરહદ વિવાદને ઉકેલવા માટે સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.

ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર

ઉત્તર પૂર્વ વિશેષ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકાસ યોજના (NESIDS): તેને 2017-18માં નવી કેન્દ્રીય ક્ષેત્ર યોજના તરીકે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી અને 2022-23માં બે ઘટકોમાં જેમકે NESIDS (માર્ગ) અને NESIDS (રસ્તાના માળખા સિવાય અન્ય)માં પુનર્ગઠન કરવામાં આવ્યું હતું, જેથી ખર્ચ નાણાકીય સમિતિ (EFC)ની ભલામણ અને સરકારની મંજૂરી અનુસાર માર્ગ ક્ષેત્રના સંદર્ભમાં ક્ષેત્રીય ઓવરલેપને રોકી શકાય. આ યોજના 2026 સુધી લંબાવવામાં આવી છે.

પ્રધાનમંત્રી વિકાસ પહેલ ફોર નોર્થ ઈસ્ટર્ન રીજન (PM-DEVIN)

પ્રધાનમંત્રી વિકાસ પહેલ ફોર નોર્થ ઈસ્ટર્ન રીજન (PM-DEVIN)ની જાહેરાત કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23માં 2022-23થી 2025-26 સુધીના 4 વર્ષના સમયગાળા માટે રૂ. 6,600 કરોડના ખર્ચ સાથે એક નવી કેન્દ્રીય ક્ષેત્ર યોજના તરીકે કરવામાં આવી હતી. PM-DEVINનો ઉદ્દેશ્ય MDoNERના એકંદર વિઝનને પ્રતિબિંબિત કરે છે એટલે કે "ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રને ઝડપી અને ટકાઉ રીતે વિકાસ દ્વારા રૂપાંતરિત કરવું, તેના તમામ નાગરિકોને જીવનની સરળતા પૂરી પાડવી". આમ, "PM-DEVIN" ના વ્યાપક ઉદ્દેશ્યો છે-

PM ગતિશક્તિની ભાવનામાં માળખાગત વિકાસ પ્રોજેક્ટ્સ

પ્રદેશની આવશ્યક જરૂરિયાતો પર આધારિત સામાજિક વિકાસ પ્રોજેક્ટ્સ

પ્રદેશના યુવાનો અને મહિલાઓ માટે આજીવિકા પ્રવૃત્તિઓમાં વધારો

વિવિધ ક્ષેત્રોમાં વિકાસના અંતરને ભરવા

સરકારે હંમેશા સમાવેશી વિકાસને પ્રાથમિકતા આપી છે અને સરકારની ઉત્તરપૂર્વ નીતિ આ પ્રદેશને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવાના તેના પ્રયાસોને પ્રતિબિંબિત કરે છે. તેની ઉત્તરપૂર્વ નીતિ દ્વારા તેણે આર્થિક વિકાસ, આંતરિક સુરક્ષા તેમજ પ્રદેશની સાંસ્કૃતિક વિવિધતાના સંરક્ષણ અને પ્રોત્સાહન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે. ભૌતિક જોડાણનો અભાવ અને નબળી માળખાગત સુવિધાઓએ ઘણા દાયકાઓથી આ પ્રદેશને અલગ પાડ્યો હતો. અસંખ્ય લાંબા સમયથી પડતર માળખાકીય યોજનાઓ પૂર્ણ કરવામાં આવી હતી.

જળવિદ્યુત પ્રોજેક્ટ્સનો વિકાસ: ઉત્તરપૂર્વ ક્ષેત્રની રાજ્ય સરકારો દ્વારા જળવિદ્યુત પ્રોજેક્ટ્સના વિકાસ માટે સમાન ભાગીદારી માટે કેન્દ્રીય નાણાકીય સહાય ઓગસ્ટ 2024માં મંજૂર કરવામાં આવી હતી. આ યોજનાનો ખર્ચ રૂ. 4136 કરોડ છે અને તે નાણાકીય વર્ષ 2024-25થી નાણાકીય વર્ષ 2031-32 સુધી લાગુ કરવામાં આવશે. આ યોજના હેઠળ લગભગ 15000 મેગાવોટની સંચિત જળવિદ્યુત ક્ષમતાને ટેકો આપવામાં આવશે. આ યોજનાને ઊર્જા મંત્રાલયના કુલ ખર્ચમાંથી ઉત્તરપૂર્વ ક્ષેત્ર માટે 10% ગ્રોસ બજેટરી સપોર્ટ (GBS) દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવશે.

બોગીબીલ બ્રિજ: પ્રોજેક્ટ્સની લાંબી યાદીમાં પ્રતિષ્ઠિત પ્રોજેક્ટ્સ જેવા કે બોગીબીલ બ્રિજ, જેનું ઉદ્ઘાટન 2018માં પીએમ મોદી દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. પીએમ અટલ બિહારી વાજપેયી દ્વારા રેલવે નેટવર્કના વિસ્તરણની જાહેરાતના સોળ વર્ષ પછી થયું હતું. સ્વતંત્રતા પછી પહેલી વાર મિઝોરમમાં પેસેન્જર ટ્રેનનો ટ્રાયલ રન હાથ ધરવામાં આવ્યો છે.

એરપોર્ટ્સ: છેલ્લા 11 વર્ષમાં 10 ગ્રીનફિલ્ડ એરપોર્ટ બનાવવામાં આવ્યા છે. યોગ્ય કનેક્ટિવિટીની અસર પ્રદેશમાં પ્રવાસીઓની વધતી સંખ્યામાં જોઈ શકાય છે. ધુબરી અને હથસિંગિમારી, નેમાતિયા અને કમલાબાડી તેમજ ગુવાહાટી અને ઉત્તર ગુવાહાટી વચ્ચે બ્રહ્મપુત્ર નદી પર રો-રો સેવા શરૂ થઈ છે.

 

આર્થિક વિકાસ

છેલ્લા 11 વર્ષમાં પૂર્વોત્તરમાં આર્થિક વિકાસ માટે નોંધપાત્ર રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે. છેલ્લા 10 વર્ષમાં ઘણા પ્રોજેક્ટ્સ પૂર્ણ થયા છે.

રાઇઝિંગ નોર્થ ઇસ્ટ ઇન્વેસ્ટર્સ સમિટ:

23-24 મે, 2025ના રોજ યોજાનારી અને પ્રધાનમંત્રી દ્વારા ઉદ્ઘાટન કરાયેલી આ સમિટનો ઉદ્દેશ્ય પૂર્વોત્તર ક્ષેત્રને તકોની ભૂમિ તરીકે પ્રકાશિત કરવાનો, વૈશ્વિક અને સ્થાનિક રોકાણોને આકર્ષવાનો અને મુખ્ય હિસ્સેદારો, રોકાણકારો અને નીતિ નિર્માતાઓને એક મંચ પર લાવવાનો છે. આ કાર્યક્રમમાં 80થી વધુ દેશોના પ્રતિનિધિમંડળોનું સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું. સમિટના ઉદ્ઘાટન સમારોહમાં પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો હતો કે છેલ્લા દાયકામાં પૂર્વોત્તરના શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં રૂ. 21,000 કરોડનું રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે. સમિટના સમાપન પછી, આ કાર્યક્રમમાં રૂ. 4.3 લાખ કરોડનું અભૂતપૂર્વ રોકાણ જોવા મળ્યું, જેનાથી ઉત્તરપૂર્વ ભારતની આગામી આર્થિક મહાસત્તા બનવાનો પાયો નાખ્યો.

ઉત્તરપૂર્વમાં પ્રાદેશિક વિકાસ માટે અનેક ઉચ્ચ સ્તરીય કાર્ય દળો: HLTFs નીચેના વિષયો પર છે:

કૃષિ અને ખેતી

NERAMAC (નોર્થ ઈસ્ટર્ન રિજનલ એગ્રીકલ્ચરલ માર્કેટિંગ કોર્પોરેશન લિમિટેડ): કૃષિ-મૂલ્ય શૃંખલાઓને મજબૂત બનાવવી

NERના 13 કૃષિ-બાગાયતી ઉત્પાદનોની ભૌગોલિક સંકેત (GI) નોંધણી:

NER માટે મિશન ઓર્ગેનિક વેલ્યુ ચેઇન ડેવલપમેન્ટ: 434 FPCs (ખેડૂત ઉત્પાદક કંપનીઓ)ની રચના કરવામાં આવી છે, જે 1.73 લાખ હેક્ટરને આવરી લે છે અને 2.19 લાખ ખેડૂતોને લાભ આપે છે.

NERAMACની પ્રોડક્ટ બાસ્કેટ 38થી વધારીને 75+ કરવામાં આવી છે: NERAMAC એ 2021માં પ્રોસેસ્ડ અને મૂલ્યવર્ધિત કૃષિ ઉત્પાદનોની શ્રેણી 38થી વધારીને 78 કરી છે. ઓર્ગેનિક ટી બોક્સ, સુમેક બેરી પાવડર, આઉટેંગા જ્યુસ સેફ્ટી સ્પ્રે, વાંસના થડમાં ચા જેવા નવીન ઉત્પાદનો રજૂ કર્યા.

વન ધન વિકાસ યોજના: આ યોજનાનો હેતુ આદિવાસી સંગ્રહકો માટે ઉદ્યોગસાહસિક બનાવીને આજીવિકાની તકો ઊભી કરવાનો છે. આ યોજનાએ 3.3 લાખ સંગ્રહકો અને 19,155 SHGs (સ્વ-સહાય જૂથો) ને મદદ કરી છે.

કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય (MoAFW)ના ‘10000 FPOની રચના અને પ્રોત્સાહન’ હેઠળ 54 FPOની રચના: ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રમાં FPOની રચના અને પ્રોત્સાહન માટે MoAFW દ્વારા NERAMACને વધારાના અમલકર્તા તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં ફાળવવામાં આવેલા 55 FPO કાર્યરત થયા છે અને 40,895 લાભાર્થીઓને આવરી લેતા 220 FPOનું બીજું જૂથ બનાવવામાં આવ્યું છે (26 મે, 2025 સુધીમાં).

કૌશલ્ય વિકાસ તાલીમ: NERAMAC એ પ્રદેશના ખેડૂતો અને નાના ઉદ્યોગસાહસિકોના લાભ માટે કૃષિ, રબર, ફૂડ પ્રોસેસિંગ ક્ષેત્રોમાં અનેક કૌશલ્ય વિકાસ તાલીમ પહેલનું આયોજન શરૂ કર્યું છે.

નોર્થ ઇસ્ટર્ન સેન્ટર ફોર ટેકનોલોજી પ્રમોશન (NECTAR) હેઠળ મધમાખી ઉછેર પ્રોજેક્ટ: NECTARના સહયોગથી પ્રોજેક્ટ હેઠળ, NERAMAC એ અમલીકરણ એજન્સી તરીકે, નાગાલેન્ડ, આસામ (BTC) અને મેઘાલયના મધમાખી ઉછેર કરનારાઓમાં 1000 મધમાખી બોક્સ અને એસેસરીઝનું વિતરણ કર્યું છે.

ફ્રેગ્રન્ટ ડેસ્ટિની - અગરવુડ: ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રમાં અગરવુડ ક્ષેત્ર માટેના રોડમેપના અમલીકરણને આગળ વધારવા અને તેનું નિરીક્ષણ કરવા માટે, એક અગરવુડ સ્ટીયરિંગ ગ્રુપની રચના કરવામાં આવી હતી. જાન્યુઆરી 2025માં DGFT (વિદેશી વેપાર મહાનિર્દેશાલય) દ્વારા અગરવુડ ચિપ્સનો નિકાસ ક્વોટા 25,000 કિલોથી વધારીને 1,51,080 કિલો અને અગરવુડ તેલનો નિકાસ ક્વોટા 1,050 કિલોથી વધારીને 7,050 કિલો, લગભગ 6 ગણો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. અગરવુડની નિકાસ પરવાનગી મેળવવા માટેની પ્રક્રિયાનું સરળીકરણ રજૂ કરવામાં આવ્યું છે.

સામાજિક વિકાસ

આરોગ્ય સંભાળ:

આસામમાં 15 હોસ્પિટલો સાથે દક્ષિણ એશિયાનું સૌથી મોટું કેન્સર કેર નેટવર્ક હશે. 8 હોસ્પિટલોનું ઉદ્ઘાટન થઈ ચૂક્યું છે અને 7 હોસ્પિટલો નિર્માણાધીન છે. પ્રોજેક્ટના પ્રથમ તબક્કામાં, ડિબ્રુગઢ, કોકરાઝાર, બારપેટા, દરાંગ, તેજપુર, લખીમપુર, જોરહાટ અને ઇટાનગરમાં આઠ કેન્સર હોસ્પિટલો બનાવવામાં આવી રહી છે. પ્રોજેક્ટના બીજા તબક્કાના ભાગ રૂપે, ધુબરી, નલબાડી, ગોલપરા, નાગાંવ, શિવસાગર, તિનસુકિયા અને ગોલાઘાટમાં સાત નવી કેન્સર હોસ્પિટલો બનાવવામાં આવશે. અરુણાચલ પ્રદેશના ઇટાનગરમાં એક કેન્સર હોસ્પિટલ પણ બનાવવામાં આવી રહી છે. વધુમાં, આસામમાં 15 મેડિકલ કોલેજો સ્થાપિત કરવામાં આવી રહી છે.

મિઝોરમ સંપૂર્ણ કાર્યાત્મક સાક્ષરતા પ્રાપ્ત કરે છે:

20 મે, 2025ના રોજ મિઝોરમને સત્તાવાર રીતે સંપૂર્ણ સાક્ષર રાજ્ય જાહેર કરવામાં આવ્યું, જે રાજ્યની શૈક્ષણિક યાત્રામાં એક ઐતિહાસિક સીમાચિહ્નરૂપ છે. આ સિદ્ધિ સાથે, મિઝોરમ સંપૂર્ણ સાક્ષરતા પ્રાપ્ત કરનાર ભારતનું પ્રથમ રાજ્ય બન્યું છે. 20 ફેબ્રુઆરી 1987ના રોજ રાજ્યનો દરજ્જો મેળવનાર મિઝોરમ 21,081 ચોરસ કિમી (8,139 ચોરસ માઇલ)ના ભૌગોલિક ક્ષેત્રમાં ફેલાયેલો છે. 2011ની વસ્તી ગણતરી મુજબ, તેનો સાક્ષરતા દર 91.33% નોંધાયો હતો, જે ભારતમાં ત્રીજા ક્રમે છે. આ મજબૂત પાયા પર નિર્માણ કરીને, બાકીના બિન-સાક્ષર વ્યક્તિઓને ઓળખવા અને શિક્ષિત કરવા માટે ULAS - નવ ભારત સાક્ષરતા કાર્યક્રમ (ન્યૂ ઇન્ડિયા સાક્ષરતા કાર્યક્રમ) લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો.

ઉત્તર પૂર્વ જિલ્લા SDG સૂચકાંક:

MDONERER એ NITI આયોગના સહયોગથી ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્ર જિલ્લા SDG સૂચકાંક અને ડેશબોર્ડ 2021-22 તૈયાર કર્યો છે, જેમાં UNDP-ભારતના ટેકનિકલ સહયોગનો સમાવેશ થાય છે. દેશમાં આ પહેલી વાર જિલ્લાવાર SDG સૂચકાંક તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. તે 8 ઉત્તરપૂર્વીય રાજ્યોના 120 જિલ્લાઓમાંથી 103 જિલ્લાઓને વિકાસના સામાજિક, માનવીય, આર્થિક, માળખાકીય અને પર્યાવરણીય પરિમાણો પર માપે છે અને ક્રમ આપે છે. યોજનાઓના વધુ સારા અમલીકરણ માટે નિયમિત મૂલ્યાંકન અને સલાહ માટે જિલ્લા SDG સૂચકાંકનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

સંસ્કૃતિ અને વારસાનું સંરક્ષણ

આસામના મોઈદમ:

છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી ભારતે વર્લ્ડ હેરિટેજ લિસ્ટમાં પોતાની હાજરી સતત વધારી છે. જુલાઈ 2024માં આસામની સાંસ્કૃતિક સંપત્તિ તરીકે "મોઈદમ: અહોમ રાજવંશની ટેકરી-દફન પ્રણાલી"ના શિલાલેખ સાથે એક ગૌરવપૂર્ણ ઉમેરો કરવામાં આવ્યો.

પૂર્વી આસામમાં પટકાઈ પર્વતમાળાની તળેટીમાં સ્થિત, આ મિલકતમાં તાઈ-અહોમના શાહી કબ્રસ્તાનનો સમાવેશ થાય છે. 600 વર્ષોથી તાઈ-અહોમે ટેકરીઓ, જંગલો અને પાણીની કુદરતી ભૂગોળને શણગારીને મોઈદમ (દફન ટેકરા) બનાવ્યા, આમ એક પવિત્ર ભૂગોળ બનાવ્યો. વડના વૃક્ષો અને શબપેટીઓ અને છાલ હસ્તપ્રતો માટે ઉપયોગમાં લેવાતા વૃક્ષો વાવવામાં આવ્યા અને જળાશયો બનાવવામાં આવ્યા. વિવિધ કદના નેવું મોઈદામ - ઈંટ, પથ્થર અથવા માટીથી બનેલા ખોખલા ભોંયરાઓ - આ સ્થળની અંદર જોવા મળે છે.

પ્રતિષ્ઠિત પ્રવાસન સ્થળ વિકાસ (8 NER રાજ્યો): દરેક ઉત્તર-પૂર્વીય રાજ્યોમાં એક પ્રવાસન સ્થળની ઓળખ જે કેન્દ્ર સરકાર/રાજ્ય સરકાર અને PPP ભાગીદારો દ્વારા વિકસાવવાની યોજના છે.

લચિત બોરફૂકનની 400મી જન્મજયંતિ

પ્રધાનનમંત્રીનો સતત પ્રયાસ રહ્યો છે કે તેઓ ગુમનામ નાયકોનું યોગ્ય રીતે સન્માન કરે. આ અનુરૂપ, દેશે 2022ને લચિત બોરફૂકનની 400મી જન્મજયંતિ તરીકે ઉજવ્યું. લચિત બોરફૂકન (24 નવેમ્બર, 1622 - 25 એપ્રિલ, 1672) આસામના અહોમ રાજ્યની રોયલ આર્મીના પ્રખ્યાત સેનાપતિ હતા જેમણે મુઘલોને હરાવ્યા અને ઔરંગઝેબના નેતૃત્વ હેઠળ મુઘલોની સતત વિસ્તરતી મહત્વાકાંક્ષાઓને સફળતાપૂર્વક અટકાવી દીધી. તેમણે 1671માં લડાયેલા સરાઈઘાટના યુદ્ધમાં આસામી સૈનિકોને પ્રેરણા આપી અને મુઘલોને કારમી અને અપમાનજનક હાર આપી.

નોર્થ ઈસ્ટર્ન હેન્ડીક્રાફ્ટ્સ એન્ડ હેન્ડલૂમ્સ ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (NEHHDC): હેન્ડલૂમ્સ અને હેન્ડીક્રાફ્ટ્સને પુનર્જીવિત કરી રહ્યું છે

28 જુલાઈ 2021ના રોજ ઈ-કોમર્સ પોર્ટલ - Purbashree.com લોન્ચ કર્યું.

નેચર્સ વીવ, એક ઇન-હાઉસ ડિઝાઇન અને ઉત્પાદન કેન્દ્રની સ્થાપના કરવામાં આવી.

"પૂર્વશ્રી ઓન વ્હીલ્સ" - એક મોબાઇલ વેચાણ આઉટલેટ.

ગુવાહાટીના ગરચુક ખાતે ટેક્સટાઇલ ટેસ્ટિંગ લેબોરેટરીની સ્થાપના કરી.

હેન્ડવુવન ટેક્સટાઇલ ફિનિશિંગ માટે કેલેન્ડરિંગ યુનિટની સ્થાપના કરી.

વિવિધ કેન્દ્રીય મંત્રાલયો દ્વારા તાલીમ ભાગીદાર, કૌશલ્ય કેન્દ્ર, શ્રેષ્ઠતા કેન્દ્ર, આજીવિકા વ્યવસાય ઇન્ક્યુબેટર (ASPIRE) તરીકે નામાંકિત.

ડિસેમ્બર 2025 સુધીમાં વધારાની સુવિધાઓ સ્થાપિત કરવા તરફ કામ કરી રહ્યા છીએ.

 

અષ્ટલક્ષ્મી મહોત્સવ (6-8 ડિસેમ્બર, 2024)

પૂર્વોત્તરના કાપડ, પર્યટન, GI-ટેગવાળા ઉત્પાદનો અને હસ્તકલા પ્રદર્શિત કરવામાં આવ્યા હતા.

પૂર્વોત્તરના તમામ 8 રાજ્યોના પેવેલિયન પ્રદર્શિત કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં એરી અને મુગા સિલ્કનો સમાવેશ થાય છે.

B2G સત્રોમાં ₹2,500 કરોડના પ્રોજેક્ટ દરખાસ્તો પ્રાપ્ત થયા હતા.

 

એરી સિલ્ક સ્પિનિંગ પ્લાન્ટ (આસામ):

મુશાલપુર, બક્સા ખાતે 200 કિગ્રા/દિવસની ક્ષમતા સાથે સ્થાપિત.

375 લોકોને સીધી રોજગારી; લગભગ 2,500 પરિવારો માટે પરોક્ષ આજીવિકા.

7 પૂર્વોત્તર રાજ્યોમાં 10,000 વણકર માટે ડિજિટલ ટ્રેસેબિલિટી અને પ્રમાણીકરણ નેટવર્ક.

 

નિષ્કર્ષ

 

ભારતની વાર્તાના હાંસિયામાં હોવાથી લઈને, ઉત્તરપૂર્વ ઝડપથી દેશના વિકાસ એન્જિનોમાંનું એક બની રહ્યું છે. છેલ્લા અગિયાર વર્ષોમાં, સરકારે આ એક સમયે અવગણાયેલા પ્રદેશને કનેક્ટિવિટી, ઉદ્યોગસાહસિકતા અને વ્યૂહાત્મક સુસંગતતાના કેન્દ્રમાં પરિવર્તિત કર્યો છે. NESIDS, PM-DAVIN અને સ્પેશિયલ ડેવલપમેન્ટ પેકેજ જેવી ફ્લેગશિપ પહેલો, NEDFI, NEHHDC અને NERAMAC જેવી સંસ્થાઓના પુનર્જીવિતકરણ સાથે, સામાજિક અને આર્થિક વિકાસને અભૂતપૂર્વ સ્તરે વેગ મળ્યો છે. રેકોર્ડ બજેટ ફાળવણી, નીતિગત નવીનતા અને ખાનગી ક્ષેત્રના વધતા રસ સાથે, ઉત્તરપૂર્વ માત્ર ભારતનું નેતૃત્વ જ નથી કરી રહ્યું પરંતુ સમાવિષ્ટ અને સંતુલિત પ્રાદેશિક વિકાસ તરફના માર્ગ પર પણ આગળ વધી રહ્યું છે.

સંદર્ભ:

• Ministry of Development of North Eastern Region
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2130709
• https://www.pib.gov.in/Pressreleaseshare.aspx?PRID=1580240
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2100284
• https://www.pib.gov.in/PressReleseDetailm.aspx?PRID=2128729
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2049320
• https://www.pib.gov.in/newsite/printrelease.aspx?relid=171853
• https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?NoteId=153859&ModuleId=3
• https://neramac.com/
• https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=1916560
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2122423
• https://whc.unesco.org/en/list/1711/
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2130080
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2131072

ઉત્તર પૂર્વ: ભારતનો સમાવેશી વિકાસની દીવાદાંડી

 

AP/IJ/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com

(Release ID: 2134482)